نخستين روز مذاکرات بين ايران و گروه ۱+۵ در استانبول پس دو نشست پايان يافت و گزارش ها حاکی است مذاکرات دو جانبه سعيد جليلی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ايران و کاترين اشتون، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا« نتيجه ای» نداشته است. انتظار می رود اين مذاکرات روز شنبه ادامه يابد.نخستين روز مذاکرات بين ايران و گروه ۱+۵ در استانبول پس دو نشست پايان يافت و گزارش ها حاکی است مذاکرات دو جانبه سعيد جليلی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ايران و کاترين اشتون، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا« نتيجه ای» نداشته است. انتظار می رود اين مذاکرات روز شنبه ادامه يابد. مذاکرات ايران با نمايندگان آمريکا، بريتانيا، فرانسه، چين و روسيه به همراه آلمان، کشورهای موسوم به گروه ۱+۵، ادامه گفت وگوهای ماه گذشته آنها در ژنو است که پس از يک توقف ۱۴ ماهه از سرگرفته شد. سعيد جليلی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ايران، و هيات همراه شامگاه جمعه نشست دوم خود را با نمايندگان گروه ۱+۵ در چارچوب مذاکرات هسته ای در استانبوال برگزار کردند. گزارشی درباره نتيجه نشست دوم منتشر نشده است. نشست دوم مذاکرات استانبول پس از نشست صبح روز جمعه برگزار شد اما پيش از نشست دوم ديدارهای دو جانبه سعيد جليلی با کاترين اشتون، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا که نمايندگی گروه ۱+۵ را نيز برعهده دارد، وو هايلونگ، دستيار وزير امور خارجه چين، سرگئی ريابکوف، معاون وزير امور خارجه روسيه، و احمد داوود اوغلو، وزير امور خارجه ترکيه برگزار شد. قرار است مذاکرات دوجانبه کاترين اشتون و سعيد جليلی روز شنبه نيز ادامه يابد. «مذاکرات بی نتیجه» يک ديپلمات می گويد مذاکرات رو دروی کاترين اشتون، با سعيد جليلی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ايران در بعداز ظهر روز جمعه و پیش از نشست دوم «نتيجه ای» نداشته است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، اين ديپلمات که بعداز يک ساعت نيم مذاکره سعيد جليلی و کاترين اشتون صحبت می کرد، افزود:«آنها درباره مسايل بسياری حرف زدند، ولی مواضع همان است که بود. منصفانه خواهد بود که بگويم اين (ديدار) دوجانبه نتيجه ای در پی نداشته است.» اين ديپلمات که نامش فاش نشده می گويد، ايران دو پيش شرط برای آغاز مذاکره درباره مبادله سوخت هسته ای مطرح کرد. به گفته اين ديپلمات، شروط جمهوری اسلامی «پذيرش حق ايران در غنی سازی اورانيوم و لغو تحريم ها» است. در حالی ايران خواستار به رسمیت شناختن حق خود در ادامه غنی سازی اورانيوم شده است که گروه ۱+۵ همواره از ايران خواسته است تا با اجرای قطعنامه های شورای امنيت سازمان ملل، فعاليت های مربوط به غنی سازی اورانيوم را تعلیق کند.ايران تاکنون با سرپيچی از قطعنامه های شورای امنيت برنامه های غنی سازی اورانيوم خود را توسعه داده است. «مذاکرات رودرو با آمريکا» نخستین روز مذاکرات هسته ای در استانبول در حالی پايان يافت که روز جمعه برخی از خبرگزاری از فشار بر ايران برای برگزاری ديدار دوجانبه با نمايندگان آمريکا خبر داده اند. يک مقام نزديک به گفت وگوی گروه ۱+۵ و ايران در استانبول دراين زمينه به خبرگزاری فرانسه گفته است:«شش کشور به پيشرفتی دست نخواهند يافت، مگر اين که (ايرانی ها ديداری) دوجانبه با آمريکايی ها داشته باشند.» اين ديپلمات که نخواسته است نامش فاش شود، اضافه کرده است:«احساس من اين است که ايرانی ها تمايلی به ديدار با آمريکايی ها ندارند.» «فضای مثبت» پس از پایان دور اول گفت وگو در صبح روز جمعه ، ابوالفضل ظهره وند، معاون رسانه ای دبيرخانه شورای عالی امنيت ملی ايران در حاشيه نشست ايران با گروه ۱+۵، فضای موجود در اجلاس استانبول را مثبت خوانده گفته بود:« به هيچ عنوان در اين دور از مذاکرات صحبتی درباره غنی سازی صورت نگرفته و حقوق هسته ای ایران نيز موضوع بحث نبوده است.» درهمين حال، يک ديپلمات های غربی به خبرگزاری فرانسه گفته است در مذاکرات صبح روز جمعه مساله مبادله سوخت هسته ای به صورت مستقيم مطرح نشده است. در پاييز سال گذشته گروه وين، متشکل از کشورهای ايالات متحده، فرانسه و روسيه به همراه آژانس بين المللی انرژی اتمی به ايران پيشنهاد داده بود که ۱۲۰۰ کيلوگرم از اورانيوم ۳.۵ درصد غنی‌شده خود را طی يک محموله به روسيه انتقال داده و پس از طی مدتی، در برابر ۱۲۰ کيلوگرم ميله سوخت ۲۰ درصدی از فرانسه تحويل بگيرد. تهران با پيشنهاد وين درآغاز موافقت کرده اما سپس اعلام کرد خروج اورانيوم از کشور، خط قرمز نظام است و مبادله بايد در خاک ايران صورت بگيرد که از سوی گروه وين پذيرفته نشد. در آن هنگام با هر چه محتمل شدن تصويب دور جديد تحريم‌ها‌در شورای امنيت، تهران در ارديبهشت ماه، ابتکار عمل ترکيه و برزيل را پذيرفت و توافق کرد اورانيوم خود را در خاک ترکيه به امانت بگذارد. با اين حال کشورهای غربی به رغم استقبال اوليه، از پذيرش اين توافقنامه خودداری کردند و سرانجام در ۲۰ خردادماه امسال دور چهارم تحريم‌ها عليه ايران را در شورای امنيت به تصويب رساندند.
خبرگزاری فرانسه به نقل از يک ديپلمات نوشت: مذاکرات کاترين اشتون، مسئول سياست خارجی اروپا، و نماينده گروه پنج به علاوه يک، با سعيد جليلی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ايران در استانبول در روز جمعه «نتيجه ای» نداشته است. اين ديپلمات که نامش فاش نشده است، گفت: تهران دو پيش شرط «پذيرش حق ايران در غنی سازی اورانيوم و لغو تحريم ها عليه جمهوری اسلامی» را برای آغاز مذاکره درباره مبادله سوخت هسته ای مطرح کرده است. اين در حالی است که گروه پنج به علاوه يک همواره از ايران خواسته است تا با اجرای قطعنامه های شورای امنيت سازمان ملل، فعاليت های مربوط به غنی سازی اورانيوم را تعليق کند. مذاکرات ايران و کشورهای آمريکا، بريتانيا، فرانسه، چين و روسيه به همراه آلمان، کشورهای موسوم به گروه پنج به علاوه يک، روز شنبه نيز ادامه خواهد داشت.
تونی بلر، نخست وزير پيشين بريتانيا، روز جمعه از باراک اوباما، رئيس جمهوری آمريکا، در مورد آنچه « نرمش» در قبال ايران ناميد، انتقاد کرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، وی از کشورهای غربی خواست تا با چالش های آينده از جانب ايران مقابله کنند. تونی بلر گفت که به عنوان فرستاده صلح در خاورميانه، در همه جا نفوذ منفی ايران را مشاهده می کند و افزود که او اين وضع را بر هم زننده ثبات می داند. نخست وزير پيشين بريتانيا در اين ارتباط گفت که ايران از گروه های به گفته او، تروريست حمايت می کند و مانع پيشرفت در روند صلح خاورميانه می شود.
تونی بلر، نخست وزير سابق بريتانيا روز جمعه از سياست های باراک اوباما در قبال فعاليت های اتمی ايران انتقاد کرد و گفت رييس جمهوری آمريکا «نرمش بيش از حد» در برابر ايران نشان می دهد.تونی بلر، نخست وزير سابق بريتانيا روز جمعه از سياست های باراک اوباما در قبال فعاليت های اتمی ايران انتقاد کرد و گفت رييس جمهوری آمريکا «نرمش بيش از حد» در برابر ايران نشان می دهد. کميته بررسی جنگ بريتانيا در عراق برای بار دوم از تونی بلر درخواست کرد به پرسش های اين کميته پاسخ دهد. يکی از پرسش هايی که آقای بلر با آن روبرو شد، حمله نظامی نيروهای ائتلاف به رهبری آمريکا به عراق بود و گفته شد اين حمله نظامی، به تقويت ايران منتهی شده و باعث شده جمهوری اسلامی به دنبال بمب اتمی برود. آقای بلر اين نظر کميته را رد کرده و گفت: «مطمئن هستم زمانی فرا خواهد رسيد که غرب مجبور می شود از اين سياست بيچارگی و خم شدن و عذرخواهی کردن و اشاره کردن به اين نکته که ما مسئول و مقصر در کارهای ايران و نظام سياسی افراطی و تندروی حاکم بر آن هستيم، دست بردارد.» تونی بلر در ادامه گفت: «اما ما مقصر نيستيم و هيچ ارتباطی هم با ما ندارد. حقيقت اين است که آن ها (ايران) چنين کاری می کنند چرا که از بيخ و بن با روش زندگی ما مشکل دارند و با آن مخالف هستند و به اين کارشان (دستيابی به بمب اتمی) ادامه می دهند مگر اين که با جديت و حتی اگر شده با توسل به زور، جلوی آن ها گرفته شود.» نخست وزير سابق بريتانيا که در حال حاضر فرستاده گروه صلح خاورميانه است گفت: «در وضعيت فعلی و با کاری که دارم، در تک تک کشورهای منطقه می توان ردپا و نفوذ ايران را ديد که منفی، برهم زننده ثبات و امنيت و حمايت از تروريسم است و آن ها هر کاری از دستشان بربيايد می کنند تا روند صلح خاورميانه را متوقف کنند و برهم بزنند.» تونی بلر افزود: «باراک اوباما رييس جمهوری آمريکا مارس سال ۲۰۰۹ به قاهره و قلب جهان اسلام رفت و طی يک سخنرانی گفت که دوران بوش (جورج دبليو بوش) گذشته و حتی دست خود را به سوی ايران دراز کرد و ملت سرافراز و تاريخی را به همکاری فراخواند. اما نتيجه ای که در برابر گرفت چه بود؟» آقای بلر در ادامه گفت: «پاسخ ايران اين بود که به تروريسم ادامه دادند، به بی ثباتی ادامه دادند و برنامه دستيابی به بمب اتمی را هم ادامه دادند.» تونی بلر گفت: «بالاخره زمانی فرامی رسد که ما بايد سرهايمان را از زير برف بيرون بياوريم و بالاخره قبول کنيم که اين راه را (دستيابی به بمب اتمی) دنبال می کنند.» تونی بلر از حزب کارگر، مدت ۱۰ سال نخست وزير بود و به همراه جورج دبليو بوش در حمله نظامی نيروهای ائتلاف به رهبری آمريکا به عراق شرکت کرد. کميته تحقيق جنگ عراق، مشغول بررسی خطاهای احتمالی دولت وقت بريتانيا، در اين عمليات نظامی است. ايران روز جمعه گفت وگوها با کشورهای موسوم به پنج به علاوه يک در استانبول را شروع کرد که گزارش شده بدون هيچ نتيجه خاصی، روز اول آن به پايان رسيده است. آمريکا و غرب فعاليت های هسته ای ايران را تلاشی مخفيانه برای دستيابی به بمب اتمی می دانند. ايران می گويد فعاليت های اتمی را برای توليد برق دنبال می کند. شورای امنيت سازمان ملل در چهار قطعنامه تحريمی از ايران خواسته فعاليت های غنی سازی اورانيوم را به حال تعليق درآورده و صحت صلح آميز بودن فعاليت های اتمی خود را به آژانس بين المللی انرژی اتمی ثابت کند. ايران اين قطعنامه ها را رد کرده و به فعاليت های اتمی خود ادامه داده است.
مقتدی صدر، روحانی تندرو و ضد آمريکايی عراقی، روز جمعه پس از چند هفته اقامت در عراق، به ايران بازگشت. خبرگزاری رويترز با اعلام اين موضوع به نقل از اعضای دفتر مقتدی صدر نوشت: هنوز معلوم نيست که وی برای هميشه و يا به طور موقت به ايران بازگشته است. پيش از اين، مقتدی صدر برای تحصيل در حوزه علميه قم در ايران اقامت داشت. بر اساس اين گزارش، يکی از اعضای ارشد جيش المهدی، گروه سابق شبه نظامی وابسته به مقتدی صدر، گفته است که بازگشت او به ايران شگفت آور بوده و در همان حال، يکی از اعضای بلوک سياسی مقتدی صدر گفت که او به زودی به عراق باز می گردد.
سنگال روز جمعه اعلام کرد: در پی ميانجيگری ترکيه، تصميم گرفته است سفير خود را به ايران بازگرداند. دفتر رياست جمهوری سنگال در بيانيه ای اعلام کرد: رئيس جمهور به دولت گفت که از سرگيری روابط با ايران ايرادی ندارد. سنگال ماه گذشته اعلام کرد از توضيحات ارائه شده از سوی ايران درباره کشف يک محموله سلاح در نيجريه راضی نيست و به همين دليل، سفير خود در تهران را فراخوانده است. مقام های نيجريه در ماه اکتبر سال گذشته گفتند که يک محموله سلاح های ارسالی از جمهوری اسلامی ايران را در بندر لاگوس کشف و ضبط کرده اند. پس از آن اعلام شد که مقصد اين سلاح ها، کشور گامبيا بوده است که اين کشور هم تمامی روابط ديپلماتيک خود با ايران را قطع کرد.
مقام های انتخاباتی سودان روز جمعه اعلام کردند که حدود ۹۹ درصد رای دهندگان در جنوب اين کشور به استقلال اين منطقه رای مثبت داده اند. کميسيون همه پرسی جنوب سودان شمار رای دهندگان به استقلال اين منطقه را بيش از سه ميليون نفر اعلام کرد. همه پرسی استقلال جنوب سودان در ارتباط با توافقنامه صلح ميان دولت مرکزی و استقلال طلبان در جنوب اين کشور در سال ۲۰۰۵ ميلادی برگزار شد.
دميتری مدوديف، رئيس جمهوری روسيه، دعوت حامد کرزی، همتای افغان خود را برای سفر به افغانستان پذيرفت. مدوديف و کرزی روز جمعه در مسکو با يکديگر ديدار کردند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، آقای مدوديف پس از مذاکراتش با حامد کرزی گفت: روسيه انتظار دارد که افغانستان، خود، امنيتش را تامين کند. آقای کرزی نيز گفت که روسيه علاقه دارد تا نقش بيشتری در آموزش نيروهای نظامی افغانستان داشته باشد و پل ها و سدهای قديمی در اين کشور را تعمير کند. رئيس جمهوری افغانستان همچنين ابراز اميدواری کرد که روسيه بتواند به واگذاری مسئوليت امنيتی به نيروها و دولت آن کشور تا سال ۲۰۱۴ ميلادی کمک کند. در اين ميان، اعلام شد که روسيه در ساخت خط لوله گاز ترکمنستان- افغانستان- پاکستان- هند، موسوم به طرح تاپی مشارکت خواهد کرد.
يک جوان ۲۶ ساله تونسی با تحصيلات دانشگاهی که در بازار دستفروشی می کرد در اعتراض به آزار و اذيت پليس در انظار عمومی خود را آتش زد و اين داستان موجی از اعتراض در تونس به راه انداخت که در نهايت باعث شد که زين العابدين بن علی، رييس جمهوری که ۲۳ سال قدرت را در اين کشور در اختيار داشت از کشور بگريزد. طی هفته های اخير خبرهايی از خودسوزی افراد در کشورهای عربی منشر می شود. آيا تونس به سرمشقی برای ديگر کشورهای عربی بدل خواهد شد و می بايست در انتظار «بهار دنیای اعراب» بود. تاکنون ارزيابی ها مختلفی در خصوص جنبش اعتراضی در تونس نوشته شده است و اين موضوع از زوايای متفاتی بررسی شده است، اما ايزابل ورنفلز، محقق امور آفريقای موسسه امور بين المللی و امنيتی برلين، در گفت وگو با رادیو فردا تاکید می کند عوامل مختلف در ديگر کشورهای عرب باعث می شود تا ماهيت جنبش های اعتراضی و همچنين نتيجه انها متفاوت باشد. ايزابل ورنفلز درباره دولت جدید تونس می گوید: من معتقد هستم که اين يک آغاز ايده آل نبوده است.البته من تشکيل اين دولت جديد را آنچنان مشکل آفرين نمی بينم. درست است ما می توانستيم اميدوار باشيم که وزرای بيشتری از اپوزسيون در اين دولت باشند و پست های کليدی را در اختيار بگيرند، اما اين را بايد در نظر گرفت که بن علی، چنان اپوزسيون را سرکوب کرده بود که شخصيت های با تجربه زيادی در تونس وجود ندارند. بيشتر افراد اپوزسيون از نسل و هم سن وسال بن علی هستند بجز يکی از آنها . در نتيجه يافتن افراد کار آسانی نبوده است. مضاف بر اينکه بايد توجه داشت که اين دولت برای انجام انتقال قدرت از زمان بن علی به دورانی جديد بر سر کار آمده است . اما حالا پس از يک روز پس از خروج چند وزير از حزب اتحاديه کارگران از دولت اين مساله مشکل آفرين آفرين خواهد شد و شايد اين روند را به تاخير بيندازد و آن طور که تحليل گران پيش بينی می کردند، پيش نرود. رادیو فردا: روز گذشته محمد الغنوشی - نخست وزير فعلی تونس- متعهد شده است که همه کسانی که در سرکوب رخدادهای هفته های اخير در اين کشور دست داشته اند، محاکمه خواهند شد. اين در حالی است که برخی ناظران معتقد هستند که نخست وزير هم در اين اتفاقات نقش داشته و از نزديکان بن علی محسوب می شده است، نظر شما در اين باره چه است ؟ ناظران درست می گويند، او نزديک به بن علی بود و به هر حال نخست وزير کشور بنا بر اقتضای پست و مقامش در اتفاقات اخير نقش داشته است و بايد در اين باره تحقيق بشود. اما در عين حال بايد توجه داشت که الغنوشی از زمان آغاز رخدادها در تونس درباره اصلاحات به نظر خيلی جدی می آيد. البته امتحانش را زمانی پس می دهد که ببينيم آيا در انتخابات رياست جمهوری خودش را کانديد می کند يا نه؟ اما من واقعا" نمی دانم که اگر همه سران حکومتی پيشين از گردونه قدرت خارج شوند کار خوبی است يا نه؟ايده آل اين است که اين دولت با همه نقص هايش بتواند يک انتخابات آزاد برگزار کند. از امروز مطبوعات و رسانه ها آزاد شده اند و بايد ديد که اين تا کی ادامه پيدا می کند؟ زندانيان سياسی از زندان ها آزاد شده اند و بايد ديد که گروه های اسلام گرا می توانند مانند بقيه در انتخابات شرکت کنند يا نه؟ اينها همه آزمونی برای دولت فعلی است. از فعاليت گروهای اسلام گرا گفتيد. گروه هايی که در تمام اين سالها اجازه فعاليت در تونس نداشته اند. چه شباهت ها و تفاوتهايی بين گروه های اسلام گرای تونس و کشورهای منطقه وجود دارد؟ ما نمی توانيم گروه های اسلام گرای منطقه را با هم مقايسه کنيم، چون هرکدام را بايد در سطوح ملی خود بررسی کنيم.اما در مورد تونس جالب است ببينيم در صورت وجود يک گروه اسلام گرای قدرتمند چه خواهد شد؟ در سالهای گذشته گروه های اسلامی در تونس تا حد زيادی عمل گرا بودند. شايد بشود گفت شبيه آنچه که در ترکيه می بينيم. اما بايد ديد پس از اين همه سال اگر اجازه فعاليت پيدا کنند چگونه عمل می کنند؟ اما به نظرم در کشورهای ديگر، فقط اسلام گراها نيستند که شايد ايجاد يک جنبش می کنند. مثلا در الجزاير اين جوانان هستند که تظاهرات می کنند در يمن هم همينطور است. در مصر هم جنبش دموکراتيک فعال است که اسلام گرا هم نيست و تظاهرات می کنند و می گويند که مدل تونسی را می خواهند پياده کنند. اما به هرحال بايد ديد چه چهارچوب هايی در اين کشور توسعه ها می يابد ، تا شاهد اتفاقات آنچيزی باشيم که در تونس رخ داده است. ولی مثلا در اين روزها شاهد کپی برداری سمبليک از رخدادهای تونس هستيم ، مثلا مردی که اين بار در الجزاير خودش را آتش زده است. بله، مردم از همديگر تقليد می کنند. و ما شاهد توسعه اين اعتراض ها در کشورهای مختلف منطقه خواهيم بود.اما من شک دارم که موفق باشند و حتی بايد در خود تونس ديد حال که ديکتاتور از اين کشور رفته است، آيا دموکراسی برقرار خواهد شد يا نه؟ اوضاع بد به نظر نمی رسد ولی ما نمی دانيم چه خواهد شد؟ اما در هفته های گذشته يک اصطلاحی را ديديم که در مقاله های تحليل گران به چشم می خورد و آن اين بود که اين رخدادها را « بهار دنيای عرب» می خوانند، آيا شما با اين اصطلاح موافق هستيد؟ من فکر می کنم بهاری خواهيم ديد، اما اينکه چقدرسريع شاهد اين باشيم نميدانم. مثلا اگر شما به ساختار قدرت در اين کشورها نگاه کنيد با هم تفاوتهايی دارند. مثلا در الجزيره هر چند وقت يک بار شاهد اعتراضاتی هستيم مثل آنچه که اخيرا شاهد آن بوديم.اما هيچ قدرت سياسی برای ارتباط با آن نبوده است و همچنين مثل تونس سرکوب در اين کشور وحشتناک نيست يا اينکه مطبوعات در مقايسه با تونس تاحدی آزاد هستند و يا همينطور اينترنت. در نتيجه موقعيت سياسی متفاوتی وجود دارد و مثل تونس نيست که مردم ۲۰ سال بود که به خيابانها نيامده بودند و ديگر هيچ قدرتی نمی توانست آنها را به خانه هايشان برگرداند وهمينطورقدرت مرکزی وجود ندارد که با سرنگونی اش بشود انقلاب کرد، مثل قدرت های چند قطبی که در ايران شاهد آن هستيم. در الجزاير مثلا اگر رئيس جمهور را برکنار بکنند، بعد با ارتش و اليگارشها ها و مسايل اين جنبش طرف هستند در عين حال در موقع بررسی اين کشورها بايد به نفت و پول و درآمد حاصل از آن هم توجه کرد. در نهايت بايد در تحليل ها بسيار دقت کرد. چون حتی اگر مردم اين کشورها احساس يکسان داشته باشند و از سرکوب و شرايط ناراضی باشند و سران فاسد داشته باشند نتيجه اعتراضاتشان يکسان نخواهد بود.
يک ديپلمات می گويد مذاکرات رو دروی کاترين اشتون، مسئول سياست خارجی اروپا و نماينده گروه ۱+۵ ، با سعيد جليلی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ايران در بعداز ظهر روز جمعه «نتيجه ای» نداشته است. گزارش ها حاکی است که ايران دو پيش شرط برای آغاز مذاکره درباره مبادله سوخت هسته ای مطرح کرد.يک ديپلمات می گويد مذاکرات رو دروی کاترين اشتون، مسئول سياست خارجی اروپا و نماينده گروه ۱+۵ ، با سعيد جليلی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ايران در بعداز ظهر روز جمعه «نتيجه ای» نداشته است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، اين ديپلمات که بعداز يک ساعت نيم مذاکره سعيد جليلی و کاترين اشتون صحبت می کرد، افزود:«آنها درباره مسايل بسياری حرف زدند، ولی مواضع همان است که بود. منصفانه خواهد بود که بگويم اين (ديدار) دوجانبه نتيجه ای در پی نداشته است.» ديدار دوجانبه کاترين اشتون و سعيد جليلی بخشی از مذاکرات نمايندگان گروه ۱+۵ و ايران است. اين ديپلمات که نامش فاش نشده می گويد، ايران دو پيش شرط برای آغاز مذاکره درباره مبادله سوخت هسته ای مطرح کرد. به گفته اين ديپلمات، ایران دوپيش شرط «پذيرش حق ايران در غنی سازی اورانيوم و لغو تحريم ها عليه جمهوری اسلامی» را مطرح کرده است. در حالی ايران خواستار به رسمیت شناختن حق خود در ادامه غنی سازی اورانيوم شده است که گروه ۱+۵ همواره از ايران خواسته است تا با اجرای قطعنامه های شورای امنيت سازمان ملل، فعاليت های مربوط به غنی سازی اورانيوم را تعلیق کند.ايران تاکنون با سرپيچی از از قطعنامه های شورای امنيت برنامه های غنی سازی اورانيوم خود را توسعه داده است. در همین حال گزارش ها حاکی است که در ديدارهای جداگانه در عصر روزجمعه مذاکره‌کننده ارشد ايران با نمايندگان گروه ۱+۵ پس از ديدار کاترين اشتون با سرگئی ريابکوف ، معاون وزير خارجه روسيه ديدار کرده است. سعيد جليلی همچنين روز جمعه با احمد داوود اوغلو وزير امور خارجه ترکيه، نيز ديدار کرده است. مذاکرات ايران و کشورهای آمريکا، بريتانيا، فرانسه، چين و روسيه به همراه آلمان، کشورهای موسوم به ۱+۵، در استانبول روز شنبه نيز ادامه خواهد داشت. «مذاکرات رودرو با آمريکا» دور اول مذاکرات هسته ای دو روزه ايران و گروه ۱+۵ در استانبول پايان يافت و در حالی گفت وگوهای بعد از ظهر جمعه آغاز شد که برخی از خبرگزاری از فشار بر ايران برای برگزاری ديدار دوجانبه با نمايندگان آمريکا خبر داده اند. يک مقام نزديک به گفت وگوی گروه ۱+۵ و ايران در استانبول دراين زمينه به خبرگزاری فرانسه گفته است:«شش کشور به پيشرفتی دست نخواهند يافت، مگر اين که (ايرانی ها ديداری) دوجانبه با آمريکايی ها داشته باشند.» اين ديپلمات که نخواسته است نامش فاش شود، اضافه کرده است:«احساس من اين است که ايرانی ها تمايلی به ديدار با آمريکايی ها ندارند.» «فضای مثبت» پس از پایان دور اول گفت وگو در صبح روز جمعه ، ابوالفضل ظهره وند، معاون رسانه ای دبيرخانه شورای عالی امنيت ملی ايران در حاشيه نشست ايران با گروه ۱+۵، فضای موجود در اجلاس استانبول را مثبت خوانده گفته بود:« به هيچ عنوان در اين دور از مذاکرات صحبتی درباره غنی سازی صورت نگرفته و حقوق هسته ای ایران نيز موضوع بحث نبوده است.» درهمين حال، يک ديپلمات های غربی به خبرگزاری فرانسه گفته است در مذاکرات صبح روز جمعه مساله مبادله سوخت هسته ای به صورت مستقيم مطرح نشده است. در پاييز سال گذشته گروه وين، متشکل از کشورهای ايالات متحده، فرانسه و روسيه به همراه آژانس بين المللی انرژی اتمی به ايران پيشنهاد داده بود که ۱۲۰۰ کيلوگرم از اورانيوم ۳.۵ درصد غنی‌شده خود را طی يک محموله به روسيه انتقال داده و پس از طی مدتی، در برابر ۱۲۰ کيلوگرم ميله سوخت ۲۰ درصدی از فرانسه تحويل بگيرد. تهران با پيشنهاد وين درآغاز موافقت کرده اما سپس اعلام کرد خروج اورانيوم از کشور، خط قرمز نظام است و مبادله بايد در خاک ايران صورت بگيرد که از سوی گروه وين پذيرفته نشد. در آن هنگام با هر چه محتمل شدن تصويب دور جديد تحريم‌ها‌در شورای امنيت، تهران در ارديبهشت ماه، ابتکار عمل ترکيه و برزيل را پذيرفت و توافق کرد اورانيوم خود را در خاک ترکيه به امانت بگذارد. با اين حال کشورهای غربی به رغم استقبال اوليه، از پذيرش اين توافقنامه خودداری کردند و سرانجام در ۲۰ خردادماه امسال دور چهارم تحريم‌ها عليه ايران را در شورای امنيت به تصويب رساندند.
با شدت گرفتن بحران سياسی لبنان، سعد حريری، نخست وزيری که دولت او هفته گذشته با فروپاشی روبرو شد، شامگاه پنجشنبه اعلام کرد که از قصد خود برای ادامه پست نخست وزيری کوتاه نخواهد آمد و رهبری کشور را به مخالفان نخواهد سپرد.با شدت گرفتن بحران سياسی لبنان، سعد حريری، نخست وزيری که دولت او هفته گذشته با فروپاشی روبرو شد، شامگاه پنجشنبه اعلام کرد که از قصد خود برای ادامه پست نخست وزيری کوتاه نخواهد آمد و رهبری کشور را به مخالفان نخواهد سپرد. تدابير امنيتی در بيروت و اطراف ساختمان های دولتی افزايش يافته و شبه نظاميان حزب الله نيز در سراسر لبنان و به ويژه درپايتخت در روز جمعه بر قدرت نمايی خود افزودند. در شرايطی که جناح موسوم به «هشت مارس» اسامی شخصيت هايی از جمله «عمر کرامی» را برای احراز پست نخست وزيری مطرح کرده است، سعد حريری پنجشنبه گفت، برای تشکيل دولتی جديد تلاش می کند. آقای حريری افزود که ازميانجيگران شنيده است که «همه حرف و اصرار رقيب در روزهای اخير اين بوده که به هرقيمتی نگذارند من نخست وزير شوم.» دراين سخنرانی که مستقيم از شبکه های تلويزيونی لبنان پخش می شد، آقای حريری گفت: «من و جناح سياسی که در صدر آن هستم، در مورد نامزدی خودم برای نخست وزيری جدی است.» آقای سعد حريری، در حالی که تصوير بزرگی از رفيق حريری، پدر کشته شده اش و نخست وزير اسبق لبنان در پشت سرش قرار داشت، افزود که «مهم ترين موضوع اين است که جناح ها به قانون اساسی پايبند بمانند و تحرکات خود را به خيابان ها نکشانند.» در همين حال، آقای حريری گفت: «يک قطره خون هر لبنانی برايم از نخست وزيری مهم تراست.» سخنرانی آقای سعد حريری در حالی انجام می شد که بسياری از شخصيت های بارز هوادار وی، از جمله «فواد سنيوره»، نخست وزير پيشين لبنان، در تالار حضور داشتند و درپايان سخنرانی، آقای سنيوره به گرمی آقای حريری را برای لحظاتی در آغوش کشيد و پشتيبانی «بی دريغ» ملی گرايان لبنان را از او تکرار کرد. تلاش های ميانجيگرانه، در هردو محور منطقه ای عربستان سعودی و سوريه و مثلث عربستان سعودی- ترکيه - قطر، در روزهای اخير با ناکامی روبرو شد. تنها ساعاتی پيش از سخنرانی آقای حريری بود که دولت های قطر و ترکيه نيز از ادامه ميانجيگری در بحران لبنان اعلام انصراف کردند. نخست وزير و وزير خارجه قطر و وزير خارجه ترکيه که روزهای گذشته را در لبنان گذراندند و با ملی گرايان و سران جناح رقيب نيز ديدارهای متعدد داشتند، پنجشنبه تاکيد کردند که گوش شنوايی برای پذيرش پيشنهادهای سازش نيافته اند. امير سعود الفيصل، وزيرخارجه عربستان سعودی نيز چهارشنبه از ادامه ميانجی گری کشورش در اين بحران اعلام انصراف کرد و تاکيد کرد که «وضع لبنان خطرناک شده است»، هرچند که عربستان و پادشاهی آن کشور، همچنان پشتيبان مهم آقای سعد حريری هستند. مذاکرات رسمی برای محول کردن ماموريت تشکيل دولت بعدی به سياستمداری که بيشترين حمايت را از ميان نمايندگان مجلس لبنان جلب کند، از دوشنبه، بيست و چهارم ژانويه، چهارم بهمن آغاز می شود. نظر به چيدمان کرسی های مجلس لبنان، ملی گرايان حق خود می دانند که آقای سعد حريری، بعنوان نماينده جناح ۱۴ مارس، مامور تشکيل دولت بعدی شود. اين درحالی است که جناح هشت مارس نه تنها اسامی برخی از افراد مورد نظر را برای جانشينی سعد حريری مطرح کرده، که مدعی است «عمر کرامی»، به عنوان نماينده اين جناح، روز دوشنبه هفته آينده در صدر دولت مورد حمايت اين جناح قرار می گيرد. ژنرال ميشل عون، رهبر جريان «آزاد ملی» که هم پيمان حزب الله در جناح هشت مارس است، پنجشنبه در واکنش به سخنرانی آقای حريری گفت «با نخست وزيری دوباره او کنار نمی آييم.» حزب الله از مدت ها پيش تهديد کرده بود که نخواهد گذاشت دادگاه جنايی بين المللی ويژه رسيدگی به پرونده قتل رفيق حريری، مهره های حزب الله را به عنوان مجريان اين ترور معرفی کند. حزب الله از آقای سعد حريری می خواست که از اين دادگاه ابراز برائت کند. اما همه فشارها و مانورهای مختلف حزب الله، حتی بيرون بردن وزيران عضو حزب الله و ساير وزيران جناح هشت مارس، نظر آقای سعد حريری را در ادامه حمايت از کار دادگاه تغيير نداده بود. دوشنبه گذشته، دادستان ويژه دادگاه جنايی بين المللی که «دانيل بلمار» قاضی کارکشته کانادايی است، پس از پنج سال تحقيق از سوی اين دادگاه وابسته به شورای امنيت، گزارش خود را در پاکت مهر و موم شده به «دانيل فرنسين» قاضی اين دادگاه، تسليم کرد. ارزيابی شده که قاضی فرنسين بين شش تا ده هفته به مطالعه اين گزارش بپردازد. به رغم سربسته ماندن اين پاکت، همه شواهد نشان می دهد که پيشنهاد کيفرخواست عليه شماری از سران اصلی حزب الله به اتهام اجرای قتل رفيق حريری مطرح شده است. نام عماد مغنيه، رييس ستاد عملياتی حزب الله (که خود دو سال پيش در انفجار اتومبيلش در پی خروج از جشن سالروز انقلاب ايران در «کفر سوسه» در دمشق کشته شد) و مصطفی بدرالدين، خواهر زن مغنيه بعنوان مجريان اصلی قتل مطرح شده است. دربرخی از گزارش های جهان عرب و اروپا در روزهای اخير ادعا شده است که دادگاه جنايی بين المللی نام آيت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی ايران و نيز بشار اسد، رييس جمهوری سوريه را بعنوان «آمرين» قتل حريری ذکر کرده است. اما آقای بلمار از همگان خواسته است از «حدس و گمانه زنی» خودداری کنند. همه اين رخدادها در حالی است که ششمين سالگرد رفيق حريری در چهاردهم فوريه، بيست و پنجم بهمن نزديک می شود. تدابير امنيتی در مرکز بيروت نيز از طريق ايست- بازرسی ها افزايش يافته است. سفارتخانه های غربی و حتی سفارتخانه های عربستان سعودی هشدار گرفته اند که ممکن است در معرض تهديد باشند.
مقام های بيمارستانی در تيرانا، پايتخت آلبانی، روز جمعه گفتند که حداقل سه نفر در جريان درگيری پليس با حاميان حزب سوسياليست، حزب مخالف دولت اين کشور، کشته شدند. پليس می گويد برای دور کردن تظاهرکنندگانی که درمقابل ساختمان نخست وزير آلبانی دست به خشونت زده بودند، اقدام به تيراندازی هوايی، پرتاب گاز اشک آور و استفاده از ماشين های آب پاش کرده است. هنوز معلوم نيست که اين سه نفر بر اثرتيراندازی پليس به قتل رسيده اند يا نه. پيش از اين درگيری، حدود هزار تن از هواداران حزب سوسياليست در اعتراض به فساد مالی دولت، خواستار استعفای سالی بريشا، از نخست وزيری آلبانی شده بودند.
وليد جنبلاط، رهبر دروزی های لبنان، روز جمعه گفت که گروه او از حزب الله حمايت می کند. به گزارش خبرگزاری رويترز، وی اين موضوع را پيش از مذاکرات نمايندگان پارلمان لبنان در روز دوشنبه بر سر تعيين نخست وزير جديد اين کشور ابراز داشت. جناح وليد جنبلاط، ۱۱ نماينده در پارلمان دارد که تحت عنوان «فراکسيون تجمع دموکرات لبنان» فعاليت می کند. سخنان رهبر دروزی های لبنان، در شرايطی که حزب الله و سعد حريری، بر سر تشکيل دولت رقابت دارند، حائز اهميت است.
حجت کلاشی، مسئول سازمان جوانان حزب پان ايرانيست، و ميلاد دهقان، از اعضای اين حزب در اهواز، توسط ماموران امنيتی بازداشت شدند . بازداشت اين دو در جريان مراسم يادبود اولين سالگرد درگذشت ابراهيم ميرانی، مسول تشکيلات حزب پان ايرانيست در خوزستان، در شهر اهواز صورت گرفت. بر اساس اين گزارش، چند تن از اعضای سازمان جوانان و حزب پان ايرانيست، از جمله ابوالفضل عابدينی، شاهين زينعلی، حسين شهرياری و رضا کرمانی زندانی هستند.
يک گروه از گروگان های سابق آمريکايی در ايران روز جمعه در سی امين سالگرد بازگشتشان به آمريکا مورد استقبال دانشجويان افسری آکادمی وست پوينت، در اين کشور قرار گرفتند. به گزارش خبرگزاری آسوشيتدپرس، هزاران دانشجوی افسری در وست پوينت اين گروه را که بيش از ۱۰ نفر بودند، مورد تشويق قرار دادند. در آبان ماه سال ۱۳۵۸، دانشجويان موسوم به پيرو خط امام، سفارت آمريکا در تهران را اشغال و ۵۲ آمريکايی در آن محل را به گروگان گرفتند. اين گروگان ها دو سال بعد در پی توافقی ميان جمهوری اسلامی ايران و آمريکا، آزاد شدند.
يک گل حماسی در آخرين دقيقه توسط ماساهيکو اينوها، مدافع پيشتاخته باعث شد تا تيم ده نفری ژاپن بازی باخته را به پيروزی سه بر دو بر قطر ميزبان بدل کند و نخستين تيم مرحله نيمه پايانی جام ۲۰۱۱ ملتهای آسيا باشد.يک گل حماسی در آخرين دقيقه توسط ماساهيکو اينوها، مدافع پيشتاخته باعث شد تا تيم ده نفری ژاپن بازی باخته را به پيروزی سه بر دو بر قطر ميزبان بدل کند و نخستين تيم مرحله نيمه پايانی جام ۲۰۱۱ ملتهای آسيا باشد. در ورزشگاه تقريبا پر ورزشگاه الغرافه اينوها در دقيقه ۹۰ گل زد تا اميد ژاپن به چهارمين قهرمانی قاره بيشتر شود. اين گل رويای قطر برای نخستين حضور در ميان چهار تيم نيمه پايانی را به ياس بدل کرد. در ديدار سنگين و پر گل ژاپن با قطر، تيم ميزبان پر اميد آغاز کرد. ضربه سنگين مسعاد علی از نزديک به ۲۵ متر با شيرجه کاواشيما دفع شد. سرانجام قطر با ضربه سباستيان سوريا، بازيکن اروگويايی تبارش در دقيقه ۱۲ با شليک پای چپ به اين برتری شکل داد، هر چند ژاپنی ها و مربی زاکه رونی ايتاليايی معترض به موقعيت آفسايد سوريا بودند. اما حرکت آهسته اين گل نشان داد که اينوها موقعيت آفسايد را پوشانده است. ژاپنی ها از خوردن اين گل آشفته نشدند وکيسوکه هوندا در دقيقه ۲۸ توپ را از بالای سر مدافع قطری به شينجی اوکازاکی رساند و ضربه سر او توپ رابرای ماکوتو هاسه به، کاپيتان ژاپن پرداخته کرد تا آن را با ضربه ای زمينی از سد قاسم برهان، دروازه بان قطر عبور دهد. با اين گل ژاپن آهنگ خود را بازيافت. نیمه نخست این بازی با نتیجه یک بریک به پایان رسید. اما يک خطای عجولانه در دقيقه ۶۲ توسط يوشيدا می توانست گران تمام شود. او يک اخطار از نيمه نخست داشت، با اخطار دوم اخراج شد. ژاپن با وجود ده نفری شدن با روحيه ای تحسين برانگيز به بازی بازگشت تا از اين ديدگاه تيم بزرگ جام تا مرحله نيمه پايانی باشد. ضربه آزاد پيچ دار سزار بازیکن تازه نفس قطری به گل دوم قطر بدل شد . اما هشت دقيقه پس از اين که ژاپن ده نفری شد در پی حمله های با روحيه تيم شرقی آسيا، شينجی کاگاوا با سود بردن از اشتباه مدافع قطری در دقيقه ۷۰ نتيجه را مساوی کرد. در حالی که در واپسين لحظه ها وقت اضافی و حتی به نظر می رسید بازی برای تعیین برنده ضربه های پنالتی کشیده شود، گل حماسی ژاپن با ضربه يک مدافع پيش تاخته به ثمر رسيد. اين گل به مانند مسابقه با سوريه که با يک يار کمتر بدست آمد و حاصل يک کار سراسر تهاجمی بود، ايران و کره جنوبی را متوجه راه رسيدن به فينال از گذرگاهی سخت کرد. مسابقه ايران با کره جنوبی در مرحله يکچهارم پايانی روز بعد (شنبه) انجام می شود. ژاپن با اين بازيکنان به پيروزی بزرگ بر قطر نائل شد: کاواشيما، اينوها، يوشيدا، کونو، ناگاتومو، اندو، هاسه به (کاپيتان)، اوکازاکی، هوندا، کاگاوا و مائه دا. ژاپن برای رسيدن تا يک قدمی «فينال» پيش از قطر عربستان سعودی را با پيشينه سه بار قهرمانی پنج بر صفر خرد کره بود.
سنگال روز جمعه اعلام کرد با وساطت و ميانجيگری که از سوی ترکيه صورت گرفته، تصميم گرفته سفير خود را به ايران بازگرداند به روابط ديپلماتيک دو طرفه ادامه دهد.سنگال روز جمعه اعلام کرد با وساطت و ميانجيگری که از سوی ترکيه صورت گرفته، تصميم گرفته سفير خود را به ايران بازگرداند به روابط ديپلماتيک دو طرفه ادامه دهد. دفتر رياست جمهوری سنگال در بيانيه ای اعلام کرد: «رياست جمهوری به کابينه اعلام کرده که امکان از سرگيری روابط با ايران ايرادی ندارد و در نتيجه سفير سنگال می تواند به تهران برگردد.» سنگال ماه گذشته اعلام کرد از توضيحات ارائه شده از سوی ايران درباره کشف يک محموله سلاح در نيجريه راضی نيست و به همين دليل سفير خود در تهران را فراخوانده است. مقام های نيجريه روز ۲۶ اکتبر اعلام کردند که يک محموله سلاح های ارسالی از جمهوری اسلامی ايران را در بندر لاگوس کشف و ضبط کرده اند. اين محموله که در ۱۳ کانتينر جاسازی شده بود شامل گلوله های توپ، خمپاره و ساير سلاح ها بود و برچسب مواد ساختمانی روی جعبه های آن خورده بود. پس از آن اعلام شد که مقصد اين سلاح ها، کشور گامبيا بوده که اين کشور هم متعاقب اعلام اين خبر، تمامی روابط ديپلماتيک خود را ايران را قطع کرد. هنوز مقصد نهايی اين سلاح های قاچاق اعلام نشده ولی مرز جنوبی سنگال با گامبيا از سال ۱۹۸۲ تاکنون، صحنه نزاع و درگيری شورشيان شبه نظامی و جدايی طلبان بوده است. بيانيه دفتر رياست جمهوری سنگال می گويد عبدالله گل، رييس جمهوری ترکيه واسطه شده تا ارتباط ديپلماتيک ميان ايران و سنگال از سرگرفته شود. سنگال از چالش اخير در حوزه روابط ديپلماتيک جمهوری اسلامی است و حتی منوچهر متکی، وزير خارجه برکنار شده ايران هم در جريان يکی از اين سفرها به سنگال برای ارسال پيام ويژه محمود احمدی نژاد بود که فهميد از کار برکنار شده است. علی اکبر صالحی، سرپرست وزارت خارجه ایران هفته پیش برای سفری دو روزه وارد سنگال شد و گفته شد قصد از این سفر، تقویت روابط دوجانبه بوده است. مسئله سلاح های قاچاق شده از سوی نيجريه به شورای امنيت سازمان ملل گزارش شده و گفته شد هياتی روی اين پرونده کار می کنند.
روز جمعه پس از برگزاری نماز جمعه ، هزاران تن از مردم اردن درتظاهرات وسیعی خواستار برکناری دولت آن کشور شدند. بزرگترین تظاهرات در مسجد جامع حسینی در َامان برگزار شد. پلیس اردن تعداد تظاهر کنندگان را بیش از ۴۰۰۰ نفر اعلام کرده است. در شهرهای بزرگ اردن نیز تظاهرات مشابهی برگزار شد. معترضان ،دولت اردن به رهبری سمیر رفائی ، نخست وزیر را به دست داشتن درافزایش قیمت مواد غذائی و سوخت متهم کرده اند و می گویند دولت کنونی در مبارزه با فساد شکست خورده است.
روز جمعه تونی بلر، نخست وزیر سابق بریتانیا، در کمیته تحقیق درباره جنگ عراق گفت که وی بدون توجه به تردیدهای حقوقی ، از حمله نظامی به عراق حمایت کرده است. آقای بلر که برای دومین بار در جلسه این کمیته حاضر میشد گفت که علی رغم توصیه مشاور ارشد ش این حمله نظامی را تائید کرده بود. مشاور ارشد نخست وزیر سابق بریتانیا، حمله نظامی به عراق را بدون صدور قطعنامه دوم سازمان ملل غیر قانونی خوانده بود. سال گذشته، تونی بلر در نخستین جلسه این کمیته از حمله به عراق دفاع کرد و گفت صدام حسین تهدیدی برای جهان بو د و او از این کار خود پشیمان نیست.
شش تشکل مستقل کارگری در ايران، با انتشار يک بيانيه مشترک، خواستار آن شدند که حداقل دستمزد کارگران، متناسب با تورم موجود و احتساب تامين شرافتمندانه هزينه يک خانوار چهار نفره در شرايط اقتصادی کنونی تعيين شود. اين شش تشکل کارگری در عين حال، با انتقاد از حداقل دستمزد ۳۰۳ هزار تومانی برای سال ۸۹ که بدون حضور نمايندگان واقعی در شورای عالی کار تعيين شده بود، تاکيد کردند که تعيين دستمزد سال آينده بايد با نظر خواهی از کارگران و با حضور و و نظر نمايندگان منتخب و واقعی کارگران تعيين شود. اين بيانيه توسط سنديکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران، سنديکای کارگران نيشکر هفت تپه، اتحاديه آزاد کارگران ايران، هيئت موسس بازگشايی سنديکای فلزکار و مکانيک، کانون مدافعان حقوق کارگر و انجمن صنفی کارگران برق و فلز کار کرمانشاه امضا شده است.
حامد کرزی ، رئیس جمهوری افغانستان، روز جمعه با دمیتری مدودیف، رئیس جمهوری روسیه دیدار و گفتگو کرد. در نخستین سفر رسمی آقای کرزی به مسکو، گسترش همکاریهای اقتصادی بین دو کشور، نقش روسیه در بازسازی افغانستان و همکاری دو کشور در مبارزه با قاچاق مواد مخدر از جمله مسائلی هستند که در این گفتگوها مطرح میشوند. قرار است حامد کرزی با ولادیمیر پوتین ، نخست وزیر روسیه نیز دیدار کند. سفر آقای کرزی به مسکو، نخستین دیدار رسمی رئیس جمهور افغانستان به روسیه پس از خروج نیروهای آن کشور از خاک افغانستان است.
شش تشکل مستقل کارگری ايران در بيانيه‌ای مشترک خواستار آن شدند که حداقل دستمزد هفت ميليون و ۵۰۰ هزار کارگر متناسب با تورم موجود و احتساب «تامين شرافتمندانه هزينه» يک خانوار چهارنفره تعيين شود. شش تشکل مستقل کارگری ايران در بيانيه‌ای مشترک خواستار آن شدند که حداقل دستمزد هفت ميليون و ۵۰۰ هزار کارگر متناسب با تورم موجود و احتساب «تامين شرافتمندانه هزينه» يک خانوار چهارنفره «در شرايط اقتصادی کنونی» تعيين شود. اين بيانيه توسط سنديکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران، سنديکای کارگران نيشکر هفت‌تپه، اتحاديه آزاد کارگران ايران، هيئت موسس بازگشايی سنديکای فلزکار و مکانيک، کانون مدافعان حقوق کارگر و انجمن صنفی کارگران برق و فلزکار کرمانشاه امضا شده است. حداقل دستمزد کارگران، به طور معمول، در ماه‌های پايانی هر سال از سوی تشکل‌های کارگری و برخی از رسانه‌ها در ايران مورد توجه و بحث قرار می‌گيرد. شش تشکل مستقل کارگری در بيانيه خود با انتقاد از حداقل دستمزد ۳۰۳ هزار تومانی برای سال ۸۹ که، به گفته آنان، بدون حضور نمايندگان واقعی در شورای عالی کار تعيين شده تاکيد کردند: «تعيين دستمزد سال آينده بايد با نظر کارگران و با حضور نمايندگان منتخب و واقعی کارگران تعيين شود.» اين تشکل‌ها اشاره کرده‌اند که حداقل دستمزد سالهای گذشته، به هيچ وجه، کفاف هزينه‌های زندگی کارگران را نداده و با سير صعودی تورم، سال به سال، کارگران و خانواده‌هايشان در فقر و فلاکت بيشتری فرو رفته‌اند. اين شش تشکل کارگری نوشته‌اند: قرار بوده است افزايش هرساله حداقل دستمزد کارگران، متناسب با تورم و سبد هزينه يک خانوار چهارنفره باشد. آنها افزوده‌اند: در سال گذشته، خط فقر نزديک به يک ميليون تومان بود، اما حداقل دستمزد کارگران در سال گذشته ۳۰۳ هزار تومان تعيين شد که با احتساب ساير موارد قانونی مربوط به دستمزدهای کارگران، حداکثر دريافتی اکثريت عظيم آنان به ۵۰۰ هزار تومان نيز نمیرسد. این تشکل‌های کارگری نتيجه گرفته‌اند که تعيين حداقل دستمزد ۳۰۳ هزار تومانی در سال جاری به معنای آن بوده است که کارگران محکوم به زندگی زير خط فقر شده‌اند. اين شش تشکل کارگری در ادامه بيانيه خود اين پرسش را مطرح کرده‌اند که آيا حتی دستمزد دو ميليون تومانی هم در شرايط اقتصادی کنونی و با آزادسازی قيمت‌ها، کفاف تامين شرافتمندانه هزينه يک خانوار چهارنفره را می‌دهد؟ به نوشته اين بيانيه، اگر قرار شده است قيمت اکثر کالاهای اساسی چند برابر شود، کارگران نيز حق دارند دستمزدهای خود را به چند برابر افزايش دهند. اين تشکل‌های کارگری در پايان نوشته‌اند: زندگی زير خط فقر برای کارگران و خانواده‌هايشان غيرقابل تحمل است و بنابراين، کارگران با تلاش و اتحاد و پيگيری مطالبات خود از طريق ايجاد تشکل‌های مستقل کارگری، به هر طريق ممکن، به اين وضعيت پايان خواهند داد. در روزهای گذشته نيز، شماری از اعضای خانه کارگر، که موجوديت آن در جمهوری اسلامی ايران، به رسميت شناخته شده است، خواستار تعيين حداقل دستمزد کارگران «بر اساس واقعيات موجود» شده بودند. خبرگزاری کار ایران، ايلنا، نيز در اين زمينه به نقل از داريوش قنبری، از نمايندگان اصلاح‌طلب مجلس، نوشت که حداقل دستمزد کارگران بسيار پايين‌تر از خط فقر است و بايد تجديدنظر اساسی در تعيين معيشت کارگران و حقوق‌بگيران صورت گيرد. همچنين داود قادری، عضو هيئت مديره کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران، در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر اشاره کرد: هميشه بررسی‌ها و نتايج مشاهدات کميته‌های کارگری تعيين حداقل دستمزد با عددی که توسط شورای عالی کار تصويب میشود فاصله دارد. او گفت: به دليل فاصله حداقل دستمزد کارگران با سبد هزينه‌های خانوار، بسياری از آنها مجبور به انجام کارهای جانبی و دوشيفته هستند تا بتوانند هزينه‌های خود را پوشش دهند.
پس از اینکه مسئله تعیین رئیس بانک مرکزی ایران مانند توپ فوتبال میان مجلس اسلامی، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام رد و بدل شد، محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت این هفته اعلام کرد که این مجمع در این مورد فعلاً نظر و دخالتی ندارد «اما رئیس بانک مرکزی را کماکان رئیس‌جمهور تعیین خواهد کرد ».پس از اینکه مسئله تعیین رئیس بانک مرکزی ایران مانند توپ فوتبال میان مجلس اسلامی، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام رد و بدل شد، محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت این هفته اعلام کرد که این مجمع در این مورد فعلاً نظر و دخالتی ندارد «اما رئیس بانک مرکزی را کماکان رئیس‌جمهور تعیین خواهد کرد ». با این حال هنوز می‌توان این مسئله را مطرح دانست. مسئله مهم و حیاتی که صرف نظر از اینکه در چه زمانی و چگونه تکلیف آن معلوم شود، یکبار دیگر عدم توانایی نظام ایران در اتخاذ تصمیمات اساسی را به نمایش گذاشت. پرسش اساسی این است که چرا احمدی‌نژاد اینقدر اصرار دارد که رئیس بانک مرکزی گماشته او باشد؟ گماردن اعضا و رئیس بانک مرکزی امروزه در بیشتر کشورها در حیطه اختیارات قوه مجریه نیست و دلیل آن بسیار واضح است: از آنجا که بانک مرکزی مسئولیت حفظ ارزش پول ملی را دارد و ارزش پول ملی مستقیماً با حجم پول در گردش مربوط میشود، بیشتر کشورها بر اثر تجربه به این نتیجه رسیده‌اند که زمام بانک مرکزی نباید در دست دولت باشد. معمولاٌ پول خرج کردن آسان‌تر از جمع‌آوری پول است و این اصل در تمام سطوح از فرد گرفته تا خانواده و دولت معتبر است. در کشورهایی که همانند جمهوری اسلامی درآمدی چون نفت در اختیار ندارند درآمد دولت از راه کسب مالیات از مردم تأمین میشود و زیاد کردن مالیات هم از مقبولیت حکومت‌ها می‌کاهد چون کمتر کسی علاقه دارد که بیشتر مالیات بپردازد. از این رو، پیش از آنکه بانک مرکزی مستقل شود دولت‌ها به جای اینکه از مخارج بکاهند تا بودجه متوازن شود، یا بر مالیات‌ها می‌افزودند، که الزاماٌ موجب ناخشنودی رأی‌دهندگان میشد، یا با استفاده از در دست داشتن بانک مرکزی برای خود تولید اعتبار می‌کردند و یا به عبارت ساده‌تر اسکناس چاپ می‌کردند و در نتیجه ازدیاد حجم نقدینگی، اقتصاد موقتاٌ رونقی میافت، انتخابات سپری میشد و سپس مردم هزینه زیاده‌روی دولت را با افزایش نرخ تورم می‌پرداختند. دقیقاً برای پیشگیری از این نوع سوءاستفاده‌های سیاسی و اقتصادی دولت‌ها بود که از دیر زمانی در کشورهای پیشرفته بانک‌های مرکزی را از دولت مستقل کردند. یگانه راه تأمین و ضمانت این استقلال مربوط میشود به عزل و نصب افرادی که برای سیاست پولی مملکت تصمیم می‌گیرند. این تصمیمات معمولاً از سوی شورای سیاستگذاری بانک‌های مرکزی با رهبری و مشارکت رئیس بانک انجام می‌پذیرد. همانگونه که رئیس دولت در میان نمایندگان مردم در مورد بودجه یعنی درآمد و مخارج دولت مسئول است، رئیس بانک مرکزی نیز باید در برابر نمایندگان مردم در مورد حفظ اعتبار پول کشور و همچنین ارزش بین المللی آن پول یعنی سیاست ارزی کشور مسئول باشد. در پاره‌ای موارد اهمیت استقلال بانک مرکزی را همانند استقلال دادگستری حیاتی اعلام کرده‌اند. از زمانیکه این روش به صورت وسیع در آمریکا، اروپا ، ژاپن و دیگر کشورهای پیشرفته اعمال شده، میزان تورم در این کشورها به ندرت ایجاد نگرانی کرده است. استدلال آقای احمدی‌نژاد در این مورد که چرا بانک مرکزی نباید مستقل باشد بسیار جالب است. ایشان معتقد است که در کشورهای غربی و سرمایه‌داری بانک‌های مرکزی مستقل هستند و ما نباید کار آنها را تکرار کنیم. استدلال ایشان در مورد رد نیاز به استقلال بانک مرکزی همان قدر غیرمنطقی است که متخلفی که به پلیس راهنمایی بگوید من در برابر چراغ قرمز نایستادم چون در کشورهای سرمایه‌داری اروپایی و آمریکایی مردم در برابر آن توقف میکنند! نتیجه مطالعات آماری با استفاده از فنون اکونومتریکس (Econometrics) به کرات صحت رابطه کمتر بودن نرخ تورم در کشورهای دارای بانک مرکزی مستقل را تأیید کرده است. دلیل واقعی اصرار آقای احمدی‌نژاد برای کنترل و در دست داشتن حق انتصاب رئیس بانک مرکزی شاید بسیار ساده و قابل فهم باشد. آقای احمدی‌نژاد و دولت او نیازمند در اختیار داشتن پول بی‌حساب هستند و از اینکه به کسی حساب پس بدهند و یا هرگونه کنترلی در کار باشد زیاد خشنود نیستند. همچنان که در مورد درآمدی که از حذف یارانه‌ها قرار بود حاصل شود، ایشان با اصرار و پافشاری بی‌سابقه مجلس را خنثی کرد و موفق شد بی‌آنکه به کسی حساب پس بدهد، پس از حذف یارانه‌ها مبالغ صرفه‌جویی شده از مایحتاج مردم را به هر صورتی که بخواهد، بدون نظارت مجلس یا دیوان محاسبات به مصرف برساند. امروزه اقتصاد جهانی آنچنان به هم متصل و مرتبط شده است که عناد و لجاجت در تعین مسیر نمی‌تواند جایگزین منطق و بحث آزاد شود. هر کشوری که نخواهد برای حفظ منافع ملی خود از همه امکانات استفاده کند و به علت تعصبات مذهبی، ایدئو لوژیک یا ملی، خود را در دیواری از تصورات غیرواقع‌بینانه اسیر سازد در بلند مدت بازنده است. نگاهی به کره شمالی و کره جنوبی گواه این واقعیت است. در حالیکه مردم کره شمالی با پیروی از ایدئولوژی حکومتی هر روز ازنظر اقتصادی ناتوان‌تر و نیازمندتر میشوند، در کره جنوبی مردمی از همان فرهنگ و تاریخ توانسته‌اند در پرتو اقتصاد رقابتی و آزاد کشور خود را به یکی از پیشرفته‌ترین اقتصادهای امروزی مبدل سازند. مقایسه درآمد ساکنان این دو کشور، که کره جنوبی با درآمد سرانه سالیانه متجاوز از ۳۰۰ هزار دلار در برابر کره شمالی که با درآمد سرانه‌ای کمتر از ۱۹۰۰ دلار در سال شاید بتواند نشان دهد که تفاوت و نتیجه راه به کجا می‌انجامد. مباحثی از نوع شیوه تعیین سیاست مالی و پولی در یک کشور آزاد و دموکراتیک همانند هر نوع تصمیم دیگری سرانجام توسط نمایندگان مردم اتخاذ میشود اما هرچه افراد یک ملت بیشتر و بهتر از اطلاعات اقتصادی و دانش سیاسی برخوردار باشند نمایندگان آنان نیز آگاهانه‌تر انتخاب خواهند شد و هوشمندانه‌تر در تعیین سرنوشت سیاسی و اقتصادی کشورخود عمل خواهند کرد. در جهان امروز نتیجه همه بحث‌ها، رقابت‌ها و گفتمان‌های سیاسی و اقتصادی در محور بهزیستی مردم خلاصه میشود و هیچکس بهتر از خود مردم نمی‌تواند برای آنها تصمیم بگیرد و هرچه شهروند یک کشور آگاهانه‌تر مسائل را بررسی کند، کمتر گرفتار اشتباهات و ندانم کاری‌های حکومت‌ها میشود.
در نخسین روز مذاکرات بین گروه ۵+۱ و ایران ، ابوالفضل ظهره وند، معاون رسانه ای دبیرخانه شورای امنیت ملی گفته است که ایران بر سر تعلیق یا توقف روند غنی سازی اورانیوم با نمایندگان گروه ۵+۱ صحبت نخواهد کرد. به گفته او در نشست صبح جمعه این مسئله مطرح نشده است. این دیپلمات جمهوری اسلامی با تاکید بر اینکه حقوق هسته ای ایران قابل بحث نیست، به نقل از سعید جلیلی ، نماینده ایران در نشست استانبول گفته است که هیئت ایرانی اجازه ندارد درباره مسائل و موضوعات « کهنه و گذشته » صحبتی کند. در عین حال یک دیپلمات غربی به خبرگزاری فرانسه گفته است موضوع مبادله سوخت هسته ای در نشست استانبول مطرح خواهد شد. پیش از این گروه ۵+۱ اعلام کرده بود که برنامه هسته ای ایران مهمترین موضوع مورد بحث در نشست استانبول خواهد بود. قرار است این گفتگوها روز شنبه نیز ادامه یابد.
خانم میشل آلیو ماری ، وزیر خارجه فرانسه، در گفتگویی با روزنامه اسرائیلی ها آرتز، دست یابی ایران به سلاح اتمی را تهدیدی جدی برای جامعه جهانی خواند. به گفته خانم آلیو ماری ،فرانسه مصمم است این روند را متوقف کند و ایران را مجبور سازد تا به قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی احترام بگذارد. وی همچنین بر باز بودن راه مذاکره و گفتگو تاکید کرد و در عین حال گفت ایران باید بداند تا زمانیکه رفتارش تغییر نکند ، فشارهای بین المللی افزایش خواهد یافت.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران ، ایسنا، یک نفر از محکومان ِجرایم مواد مخدر، سحرگاه پنج شنبه در زندان بجنورد بدار آویخته شد. در بیست و یک روزی که از آغاز سال جاری میلادی می گذرد، تا کنون ۴۶ نفر در شهرهای مختلف ایران اعدام شده اند. یعنی بطور میانگین، هر ده ساعت یک نفر در ایران اعدام شده است. در سال گذشته ۱۷۹ نفر در ایران اعدام شدند . به گفته مقامات قضائی جمهوری اسلامی، بیشتر آنان متهمان به قاچاق و خرید وفروش مواد مخدر بوده اند. کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران، هفته گذشته با صدور بیانیه ای از افزایش اجرای احکام اعدام ،بویژه در استانهای مرزی ایران اظهار نگرانی کرد . ایران ، عربستان سعودی ، چین و آمریکا چهار کشوری هستند که بیشترین احکام اعدام در آنها صادرو اجرا میشود.
خبرگزاری رویترز به نقل از یک «مقام ارشد» در هیئت ایرانی حاضر در مذاکرات هسته‌ای استانبول میگوید ایران اجازه گفت‌وگو درباره تعلیق غنی‌سازی را نخواهد داد و تاکنون نیز طرف مقابل ایران هیچ اشاره‌ای به این موضوع نکرده است.خبرگزاری رویترز به نقل از یک «مقام ارشد» در هیئت ایرانی حاضر در مذاکرات هسته‌ای استانبول میگوید ایران اجازه گفت‌وگو درباره تعلیق غنی‌سازی را نخواهد داد و تاکنون نیز طرف مقابل ایران هیچ اشاره‌ای به این موضوع نکرده است. نمایندگان کشورهای گروه ۵+۱ به سرپرستی کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، جمعه پیش از ظهر نخستین جلسه از مذاکرات خود در استانبول ترکیه را با هیئت ایرانی به سرپرستی سعید جلیلی، مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی در پرونده هسته‌ای، به پایان بردند. مذاکرات استانبول جمعه بعدازظهر و همین طور فردا، شنبه، ادامه خواهد یافت. به گزارش خبرگزاری رویترز به نقل از تلویزیون دولتی ایران، شورای امنیت ملی جمهوری اسلامی در پایان جلسه نخست ایران با اعضای گروه ۵+۱ در بیانیه‌ای فضای این جلسه و گفت‌وگوها را «مثبت» توصیف کرده است. مذاکرات استانبول که ادامه مذاکرات شش کشور غربی با تهران در ژنو سوئیس درباره فعالیتهای اتمی ایران است صبح امروز به وقت استانبول در حالی آغاز شد که چند مقام غربی از روز پنجشنبه اعلام کرده بودند که انتظار «پیشرفت عمده» در جهت حل مسئله اتمی ایران را ندارند. حال خبرگزاری رویترز میگوید جمهوری اسلامی قرار است بر سر موضع پیشین خود در مورد عدم گفت‌وگو درباره غنی‌سازی اورانیوم و فعالیت هسته‌ای باشد. رویترز به نقل از ابوالفضل ظهره‌وند، «مقام ارشد» در هیئت ایرانی، میگوید: «ما اجازه گفت‌وگو درباره تعلیق غنی‌سازی در استانبول را نخواهیم داد.» این موضع تکرار اعلام موضع دیگر مقامات تهران از جمله محمود احمدی‌نژاد است که از جمله هفته گذشته تاکید کرد که ایران حتی با «صد هزار قطعنامه» نیز دست از برنامه هسته‌ای خود برنخواهد داشت. غربی‌ها به دنبال آن هستند که ایران را به قطع غنی‌سازی اورانیوم وادار کنند که از اجزای اساسی در ساخت تسلیحات اتمی به شمار می‌رود. از سوی دیگر جمهوری اسلامی همواره از قبول شرط توقف غنی‌سازی سر باز زده و به همین دلیل مشمول چهار دور تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل و تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا و اروپا و برخی کشورهای دیگر شده است. آقای ظهره‌وند همچنین اشاره کرده است که تا این ساعت از گفت‌وگوهای سعید جلیلی با کاترین اشتون، طرف غربی هیچ اشاره‌ای به موضوع غنی‌سازی نکرده است. این در حالی است که رویترز میگوید نمایندگان کشورهای غربی به دنبال نشانه‌ای روشن از آمادگی تهران برای مشارکت و ایجاد حس اعتماد هستند.
هو جین‌تائو، رئیس جمهور چین، در جریان سفر چهارروزه عمدتا اقتصادی خود به ایالات متحده اعلام کرد که چین علاقه‌ای به ایجاد یک مسابقه تسلیحاتی ندارد و به دنبال سلطه نظامی بر دیگر کشورها نیست.هو جین‌تائو، رئیس جمهور چین، در جریان سفر چهارروزه خود به ایالات متحده اعلام کرد که چین علاقه‌ای به ایجاد یک مسابقه تسلیحاتی ندارد و به دنبال سلطه نظامی بر دیگر کشورها نیست. دیدار رهبران آمریکا و چین که از روز چهارشنبه در کاخ سفید آغاز شد مهمترین دیدار رهبران دو کشور در ۳۰ سال اخیر به شمار می‌رود. هو جین‌تائو که به پایان سفر خود به ایالات متحده نزدیک میشود در این سفر در زمینه روابط اقتصادی و سیاسی، کره شمالی، مناسبات دولت چین با دالایی لاما و مسئله حقوق بشر با طرف‌های آمریکایی گفت‌وگو کرده است. رئیس جمهور چین پیش از بازدید خود از شهر شیکاگو، در یک سخنرانی در واشینگتن با حضور مقام‌های ارشد سیاسی و اقتصادی آمریکایی گفت: «ما درگیر مسابقه‌های تسلیحاتی نمی‌شویم و تهدیدی نظامی برای هیچ کشوری نیستیم. چین هرگز به دنبال سلطه‌گری و سیاست توسعه‌طلبانه نیست.» وی در ادامه از تعهد کشورش برای ادامه راه توسعه مسالمت‌آمیز سخن گفت و خواستار همکاری میان دو کشور در موضوعات اقتصادی و امنیتی شد. وی روابط چین و ایالات متحده را «حائز اهمیت راهبردی با قابلیت نفوذ جهانی» توصیف کرد. هو جین‌تائو در این سفر در یک نشست خبری پس از دیدار با همتای آمریکایی خود، باراک اوباما، اذعان کرد که در زمینه حقوق بشر در چین «هنوز کارهای بسیاری باید انجام شود.» باراک اوباما در دومین روز دیدار خود با هو جین‌تائو بار دیگر مسئله حقوق بشر را مطرح کرد. هو و اوباما در پایان سخنان خود در زمینه حقوق بشر، تفاوت‌های ادامه‌دار میان دیدگاه‌های دو کشور به این موضوع را به رسمیت شناختند و قول دادند تا تعامل در این حوزه را «به طریقی صریح و صادقانه» ادامه دهند. مسئله حقوق بشر، از مسائل حساس در چین است و به گزارش شبکه خبری سی‌ان‌ان، بخش‌های مربوط به این موضوع در گفت‌وگوهای این سفر و حتی در سخنرانی‌های هو جین‌تائو در آمریکا در کانال‌های تلویزیونی چین سانسور شده است. بنا بر گزارش‌ها، باراک اوباما به خبرنگاران گفت که همچنین از هو جین‌تائو خواسته است تا گفت‌وگوهای خود با دالایی لاما، رهبر معنوى بوداييان جهان، را ادامه دهد. در این سفر هو جین‌تائو و باراک اوباما از کره شمالی خواسته‌اند تا «از تحریک‌های خود دست بکشد» و این دو رئیس جمهور همچنین خواستار برچیده شدن کامل جنگ‌افزار هسته‌ای از شبه‌جزیره کره شده‌اند. در جریان سفر چهارروزه هو جین‌تائو به ایالات متحده، موضوع اقتصاد از مهمترین محورهای مذاکرات بود. ایالات متحده و چین در این دیدارها قراردادهایی تجاری به مبلغ ۴۵ میلیارد دلار به امضا رساندند و چین قرار گذاشت تا ۲۰۰ هواپیما به ارزش ۱۹ میلیارد یورو از شرکت آمریکایی بوئینگ خریداری کند. باراک اوباما سفر هو جین‌تائو به ایالات متحده را «پایه‌ای برای سی سال دیگر از روابط میان دو ملت» نامیده است.
ری تکیه، از پژوهشگران شورای روابط خارجی و مشاور سابق وزارت خارجه آمریکا در امور خلیج فارس، در مطلبی تحلیلی در روزنامه فاینشنال تایمز به چگونگی تحکیم پایه‌های قدرت استبدادی نوخاسته در ایران می‌پردازد.ری تکیه، از پژوهشگران شورای روابط خارجی و مشاور سابق وزارت خارجه آمریکا در امور خلیج فارس، در مطلبی تحلیلی در روزنامه فاینشنال تایمز به چگونگی تحکیم پایه‌های قدرت استبدادی نوخاسته در ایران می‌پردازد. آقای تکیه در مقدمه مطلب خود می‌نویسد که همزمان با بحران یک رژیم استبداری در تونس، شاهد شکل‌گیری یک سیستم خودکامه دیگر در ایران هستیم. ایران در حال تجربه کردن یکی از بزرگترین تغییرات سیاسی خود از زمان وقوع انقلاب در سال ۱۳۵۷ است. محمود احمدی‌نژاد که همزمان با تشدید تحریم‌های بین‌المللی یکی از پردامنه‌ترین اصلاحات اقتصادی را در کشور آغاز کرده اکنون مشغول تحکیم پایه‌های قدرت خویش است. به نوشته این کار‌شناس مسائل خاورمیانه، رژیم مذهبی ایران همیشه با نظام‌های استبدادی سنتی خاورمیانه و از جمله حکومت زین‌العابدین بی‌علی در تونس متفاوت بوده است وجود اختلافات بین مهره‌های اصلی و جناح‌های رقیب همواره به رژیم ایران جلوه یک حکومت تعددگرا را می‌داد. اما امروزه حتی این تشابه ظاهری با یک سیستم دموکراتیک در حال زوال است و جمهوری اسلامی به مرور در حال ذوب شدن در کیش شخصیت و دیکتاتوری محمود احمدی‌نژاد است. ری تکیه معتقد است که بازنده اصلی این تحول آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر سالخورده جمهوری اسلامی، است. آقای خامنه‌ای در آغاز به این امید بسته بود که شاگرد وی سایر مدعیان قدرت را از سر راه برخواهد داشت و به این طریق قدرت سیاسی انحصاری آیت‌الله را تضمین خواهد کرد. اما آقای احمدی‌نژاد به جای محدود ماندن در این نقش مافوق در پی ایجاد سیستمی است که در آن قدرت رئیس‌جمهور بدون هیچ محدودیتی از سوی قانون اساسی گسترش و تحکیم شود. اگر وی در این طرح خود موفق شود آیت‌الله خامنه‌ای به شکل چشمگیری از اداره امور کشور کنار گذاشته خواهد شد. تاکنون سیستم حکومتی ایران بر نوعی از تقسیم قدرت بین مجلس و قوه مجریه تکیه داشته که نهادهای غیرانتخابی مثل شورای نگهبان یا مجلس خبرگان و امثال آن بر آن نظارت می‌کردند. بحران و فشارهای خارجی همیشه این جناح‌های رقیب را به نوعی در یک قالب واحد نگاه داشته و همه خطوط قرمز را رعایت می‌کردند. اما اکنون آقای احمدی‌نژاد به راحتی در برابر مجلس می‌ایستد و به خصوص در موارد مربوط به درآمد و قدرت اقتصادی دولت حاضر به پاسخگویی نیست. ری تکیه در ادامه تحلیل خود در روزنامه فاینشنال تایمز می‌نویسد به عنوان مثال میشود تصور کرد که طرح «حذف یارانه‌ها» یک نیاز ضروری برای اصلاح اقتصاد ایران بوده و یا فشار ناشی از تحریم‌های بین‌المللی آن را اجباری کرده است. اما در حساب و کتاب‌های آقای احمدی‌نژاد دلیل مهم‌تر برای اجرای قاطعنامه این طرح در این شرایط حساس اعمال فشار به اقضار متوسط جامعه و از این طریق تضعیف اردوی مخالفان و منتقدان خود است. کما اینکه به عنوان بخش مکمل این طرح دولت در نظر دارد از طرق گوناگون به اقضار کم‌درآمد کمک مالی برساند و این حلقه مهمی در حذف لایه‌های اجتماعی طرفدار دولت است. آقای احمدی‌نژاد مثل هر مستبد دیگری که می‌کوشد دوران به اصطلاح نوینی را آغاز کند، در حال به راه انداختن انقلاب فرهنگی ویژه خود است. دانشگاه‌های ایران در طول تاریخ پیشقراولان تحولات سیاسی بوده و یکی از سنگرهای اصلی نیروهای مخالف حکومت هستند. تصمیمات اخیر دولت برای بازنگری بسیاری از موارد درسی رشته‌های علوم انسانی و برکناری و تعویض کادر آموزشی دانشگاه‌های بخشی از اقدامات دولت احمدی‌نژاد برای تحکیم پایه‌های اجتماعی نظام استبدادی در حال ظهور است. طی این اقدامات که زیر لوای «بسط ارزش‌های اسلامی» صورت می‌گیرد افراد وفادار به جناح احمدی‌نژاد کنترل دانشگاه‌ها را در دست خواهند گرفت. ری تکیه می‌افزاید حتی قشر روحانیت نیز از برنامه‌های احمدی‌نژاد برای تثبیت پایه‌های حکومت خود در امان نبوده است. با وجود نمایش‌های مکرر از وفاداری به روحانیت دولت آقای احمدی‌نژاد به دلایل گوناگون و به خصوص به خاطر ربودن قدرت تصمیم گیری از این قشر مرتب مورد انتقاد و عتاب روحانیون بوده است. اما آقای احمدی‌نژاد و مشاوران بارها اعلام کرده‌اند که در تفسیر موازین دینی ضرورتاً به نقش واسط روحانیون نیازی نیست. مهم‌تر از همه اینکه قدرت‌گیری بیشتر احمدی‌نژاد و جناح پیرامون وی تا حد زیادی در گرو افزایش قدرت هسته‌ای ایران و پیشبرد یک دیپلماسی تخاصم‌برانگیز است. پس از انتخابات مورد مناقشه و تقلب‌آمیز سال ۲۰۰۹ وی مشروعیت خود را از دست داده و برای نشان دادن قدرت ایران در سطح منطقه و جلب حس ملی‌گرایی مردم کشور اکنون او به یک برنامه پیشرفته هسته‌ای نیاز دارد. همزمان با برگزاری دور دیگری از مذاکرات بین ایران و قدرت‌های بزرگ جهان که در روزهای آینده در استانبول برگزار میشود توجه به این نکته بسیار مهم است که پیشبرد برنامه‌های هسته‌ای در فضای مناقشات سیاسی در داخل ایران چه نقش و جایگاهی دارد. آقای تکیه در پایان تحلیل خود می‌نویسد در حال حاضر آنچه که مختصات کارکرد سیاست ایران را تعیین میکند کنش و واکنش بین آیت‌الله خامنه‌ای رهبر و محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهور است. آقای احمدی‌نژاد برای گستراندن حوزه اختیارات و قدرت خود هنوز با موانع قانونی روبه‌رو است. اما می‌توان گفت که یک جمهوری اسلامی جدید متولد شده است و آن یک دیکتاتوری بی‌رحم است که نه به موازین و عرف بین‌المللی پایبند است و نه به اراده و خواست مردم کشور احترام می‌گذارد. این جهت‌گیری جدید در نظام سیاسی حاکم بر ایران باید دلسوزان و نگهبانان آن در خود ایران و به طریق اولی جامعه بین‌المللی را نگران سازد.
روز جمعه، بیاد کشته شدگان انقلاب « یاس»، عزای عمومی سه روزه در تونس آغاز شد. تلویزیون دولتی تونس برنامه ویژه قران خوانی برای قربانیان ناآرامیهای تونس پخش کرد و پرچمها هم بحالت نیمه افراشته در آمدند. آمار رسمی کشته شدگان ۷۸ نفر اعلام شده ولی شاهدان عینی و سازمانهای طرفدار حقوق بشر تعداد کسانی را که بدست نیروهای امنیتی کشته شدند بیشتر میدانند. کمیته های مختلفی که از طرف دولت موقت برای برگزاری انتخابات ، بررسی فعالیتهای سرکوبگرایانه حکومت زینُ العابدین بن علی ، رئیس جمهور سابق و خانواده اش تشکیل شده اند ،روز جمعه جلسات خود را آغاز میکنند. در همین حال پیامهایی در فیس بوک رد و بدل می شود که از مردم میخواهد در اعتراض به حزب «تجمع دموکراتیک قانون اساسی » که حزب حاکم تونس بود به تظاهرات خیابانی خود ادامه دهند. معترضان خواهان انحلال این حزب و محاکمه رهبران آن هستند.
صبح روز جمعه گفتگوهای نمایندگان گروه ۵+۱ و ایران در استانبول آغاز شد. سعید جلیلی ، دبیر شورای عالی امنیت ملی، مسئول هیئت ایرانی در این مذاکرات است. کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گروه ۵+۱ را که از کشورهای آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان تشکیل میشود، نمایندگی میکند. گروه ۵+۱ ،برنامه هسته ای جمهوری اسلامی را مهمترین مسئله مورد بحث عنوان کرده است ولی ایران در نظر دارد مسائل مهم جهانی و منطقه ای را به بحث بگذارد. یک روز پیش از آغاز گفتگوها، مارک تونر،سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفت که نباید در انتظار پیشرفت محسوسی از این مذاکرات بود. نخستین دور مذاکرات بین ایران و گروه ۵+۱ ،ماه گذشته در ژنو برگزار شد و طرفین تصمیم گرفتند دور بعدی را در استانبول برگزار کنند.
یکی از اسناد تازه منتشر شده در ویکی‌لیکس می‌نویسد که مقام‌های آمریکایی در آوریل ۲۰۰۹ در نشستی در سوئیس از «توانایی فنی» ایران برای فرآوری اورانیوم با درجه خلوص بالا که گام اصلی جهت ساخت بمب اتم است سخن گفته‌اند.یکی از اسناد دیپلماتیک ایالات متحده که توسط وب‌سایت افشاگر ویکی‌لیکس منتشر شده می‌نویسد که مقام‌های آمریکایی در آوریل ۲۰۰۹ از «توانایی فنی» ایران برای فرآوری اورانیوم با درجه خلوص بالا که گام اصلی در ساخت بمب اتم است سخن گفته‌اند. این اسناد محرمانه که جزئیاتی از محتوای آن روز پنجشنبه در وب‌سایت روزنامه بریتانیایی گاردین منتشر شد مربوط به نشستی است که در آوریل ۲۰۰۹ به میزبانی سایمون اسمیت، سفیر بریتانیا در اتریش، برگزار شده است. در این یادداشت دیپلماتیک آمده است که یکی از نمایندگان آمریکایی در این نشست گفته است: «آن‌گونه که کارکرد سانتریفیوژهای ایران نشان می‌دهد، ایران به توانایی فنی تولید اورانیوم با غنای بالا دست پیدا کرده و اگر بخواهد می‌تواند این کار را انجام دهد.» این در حالی است که آمریکا تقریبا یک سال پیش، در فوریه ۲۰۱۰، یعنی یک سال پس از تاریخ این سند تازه در مورد توانایی ایران برای غنی‌سازی اورانیوم در سطح ۲۰ درصد ابراز تردید کرده بود. ابراز تردید آمریکا واکنشی بود به ادعای محمود احمدی‌نژاد مبنی بر آماده بودن اولین محموله اورانیوم ۲۰ درصدی ایران. به نوشته این سند تازه منتشرشده، شرکت‌کنندگان در نشست آوریل ۲۰۰۹ بر این توافق داشتند که ایران برای ساخت یک بمب اتم ابتدایی، ۱.۵ تن اورانیوم با غنای پایین نیاز دارد. در این سند همچنین آمده است که مقام‌های بریتانیایی حاضر در این جلسه پیش‌بینی کرده‌اند ایران تا سال ۲۰۱۴ میلادی ۲۰ تن اورانیوم با غنای کم تولید خواهد کرد که در صورت غنی‌سازی بیشتر، برای ساخت ۱۹ کلاهک هسته‌ای کافی خواهد بود. اما به نوشته روزنامه گاردین، مقام‌های بریتانیایی هم‌اکنون می‌گویند که در پی نقص فنی مکرر در کارخانه غنی‌سازی نطنز در سال ۲۰۱۰ به خاطر آلودگی به کرم رایانه‌ای « استاکس‌نت » و دلایل دیگر، وزن اورانیوم تولیدی ایران هم‌اینک باید کمتر از میزانی باشد که در سال ۲۰۰۹ پیش‌بینی شده بود. بنا به نوشته این اسناد، ایالات متحده در سال ۲۰۰۸ در اقدامی سراسری در اقصی نقاط جهان، کوشیده است تا از دستیابی ایران به فولاد مستحکمی موسوم به «فولاد ماریجینگ» و فیبر کربن، که از مواد اصلی تأسیسات غنی‌سازی هستند جلوگیری کند، اما در مورد درجه موفقیت این کوشش‌ها اطلاعاتی در دست نیست. اما به نوشته گاردین، «مقام‌های غربی اذعان میکنند که با این کوشش‌ها تنها می‌توان برنامه هسته‌ای ایران را به تأخیر انداخت و ایران قادر است از این موانع عبور کند و تصمیم نهایی برای توقف این برنامه برعهده رهبران در تهران است.» این سند ویکی‌لیکس یک روز پیش از مذاکرات استانبول منتشر شد که ایران قرار بود گفت‌وگوهای هسته‌ای خود را با گروه ۱+۵، متشکل از نمایندگان ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان در استانبول پی بگیرد. علی‌اصغر سلطانیه، نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نیز کمتر از یک روز پیش از آغاز مذاکرات استانبول درباره پرونده هسته‌ای ایران باصراحت اعلام کرد که ایران نه قطعنامه‌ها را اجرا میکند و نه غنی‌سازی را متوقف خواهد کرد.
نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کمتر از یک روز پیش از آغاز مذاکرات استانبول درباره پرونده هسته‌ای ایران باصراحت اعلام کرد که ایران نه قطعنامه‌ها را اجرا میکند و نه غنی‌سازی را متوقف خواهد کرد.نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کمتر از یک روز پیش از آغاز مذاکرات استانبول درباره پرونده هسته‌ای ایران باصراحت اعلام کرد که ایران نه قطعنامه‌ها را اجرا میکند و نه غنی‌سازی را متوقف خواهد کرد. شاید به همین دلیل باشد که دولت ایالات متحده و همین طور دیپلمات‌های غربی در استانبول اعلام کرده‌اند که انتظار «پیشرفت عمده» درباره پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی را ندارند. کشورهای غربی و در راس آنها ایالات متحده بر این باورند که جمهوری اسلامی به دنبال ساخت و تولید تسلیحات اتمی است، اتهامی که مقامات تهران همواره رد کرده و بارها گفته اند که برنامه اتمی ایران هدفی جز اهداف صلح‌آمیز ندارد. علی‌اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس انرژی اتمی، نیز ضمن آن که آب پاکی را روی دست همه ریخته و گفته است که ایران غنی‌سازی را متوقف نمی‌کند، بار دیگر تاکید کرده است که تهران تسلیحات کشتار جمعی را «حرام» میداند و رهبر جمهوری اسلامی نیز ساخت آنها را «محکوم کرده است». روز پنجشنبه در حالی که دیپلمات‌ها خود را برای مذاکره در استانبول آماده می‌کردند، آقای سلطانیه برای دیداری سه‌روزه و به گفته خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا، «به منظور تشریح مواضع هسته‌ای ایران» در مسکو، پایتخت روسیه، به سر می‌برد. نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پنجشنبه شب در حضور خبرنگاران خارجی گفت: «تحت هیچ شرایطی قطعنامه‌های شورای امنیت را اجرا نمی‌کنیم و روند غنی‌سازی اورانیوم را حتی برای یک لحظه متوقف نمی‌کنیم.» موضع نماینده ایران در آژانس انرژی اتمی تکرار اعلام موضع دیگر مقامات تهران از جمله محمود احمدی‌نژاد است که از جمله هفته گذشته تاکید کرد که ایران حتی با «صد هزار قطعنامه» نیز دست از برنامه هسته‌ای خود برنخواهد داشت. غربی‌ها به دنبال آن هستند که ایران را به قطع غنی‌سازی اورانیوم وادار کنند که از اجزای اساسی در ساخت تسلیحات اتمی به شمار می‌رود. از سوی دیگر جمهوری اسلامی همواره از قبول شرط توقف غنی‌سازی سر باز زده و به همین دلیل مشمول چهار دور تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل و تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا و اروپا و برخی کشورهای دیگر شده است. آقای سلطانیه در گفت‌وگوی خود با خبرنگاران خارجی همچنین بر بی‌اعتمادی ایران به کشورهای غربی تاکید کرده و در این میان از کشورهای آلمان، آمریکا و فرانسه نیز نام برده است، سه کشور از شش کشوری که در استانبول، ترکیه، در برابر مذاکره‌کننده ارشد ایران نشسته‌اند. مذاکرات استانبول که روز جمعه آغاز شد دنباله مذاکرات تهران با گروه کشورهای ۵+۱ متشکل از پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان در ژنو، سوئیس، است که یک ماه پیش برگزار شد.
پس از سفرهای خامنه‌ای به مناطق مختلف کشور، ستادهایی برای پیگیری «رهنمود»های (تصادفی و الابختکی) وی تشکیل میشود. لازمه این رفتار آن است که دستگاه‌های دولتی اگر برنامه‌های سالانه‌ای داشته باشند یا وظایفی از جانب مجلس بر عهده آنها گذاشته شده باید آنها را کنار بگذارند و به منویات رهبری رسیدگی کنند و اگر برنامه‌ای ندارند (که در دولت احمدی‌نژاد با انحلال سازمان مدیریت و برنامهریزی چنین است) منتظر بمانند تا رئیس دولت یا ولی‌فقیه گذارشان به منطقه و استان آنها بیفتد تا تکلیفشان معین شود. در چنین نظامی سیاستگذاری و برنامهریزی اصولاً بی‌معنی است.پس از سفرهای خامنه‌ای به مناطق مختلف کشور، ستادهایی برای پیگیری «رهنمود»های (تصادفی و الابختکی) وی تشکیل میشود. لازمه این رفتار آن است که دستگاه‌های دولتی اگر برنامه‌های سالانه‌ای داشته باشند یا وظایفی از جانب مجلس بر عهده آنها گذاشته شده باید آنها را کنار بگذارند و به منویات رهبری رسیدگی کنند و اگر برنامه‌ای ندارند (که در دولت احمدی‌نژاد با انحلال سازمان مدیریت و برنامهریزی چنین است) منتظر بمانند تا رئیس دولت یا ولی‌فقیه گذارشان به منطقه و استان آنها بیفتد تا تکلیفشان معین شود. در چنین نظامی سیاستگذاری و برنامهریزی اصولاً بی‌معنی است. حتی با فرض وجود روالی برای تدوین و تصویب سیاست‌ها و خواست حکومت برای اجرای آنها، این سیاست‌های رسمی و اعلام شده چگونه و توسط چه گروه‌هایی و بر اساس کدام مبانی و روش‌ها تعیین میشوند و پس از تعیین در دنیای عمل دچار چه تحولاتی می‌گردند؟ فرایندهای سیاستگذاری در ایران کدامند؟ آیا سیاست‌های واقعی که در عمل به اجرا در می‌آیند اصولاً تدوین میشوند؟ و اگر نمی‌شوند چگونه از مراکز تصمیم گیری به بدنه اجرایی انتقال می‌یابند؟ سیاستگذاری موضعی، مقطعی و استعجالی از متون رسمی ارائه شده توسط دولت جمهوری اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت بر می‌آید که در برخی از حوزه‌ها سیاستگذاری انجام میشود. این سیاست‌ها در برنامه‌های توسعه و سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور ظاهر شده‌اند. مجلس شورای اسلامی در حال بررسی برنامه پنجم توسعه کشور بوده و قرار بود تا شهریور ۱۳۸۹ آن را به دولت تحویل دهد (که هنوز انجام نشده)، در حالی که برنامه چهارم نیمه کاره رها شد و دولت احمدی‌نژاد با انحلال سازمان مدیریت و برنامه ریزی نهاد برنامهریزی و نظارت بر اجرای برنامه در کشور را حذف کرد. در دولت احمدی‌نژاد سیاستگذاری‌ها جامعیت ندارند، در حوزه‌هایی که سیاستگذاری انجام میشود اجرای آنها مقطعی است و باید شرایط خاصی در کشور حاکم شود تا برخی از آنها استعجالاً اجرا شوند. عدم فرصت برای سیاستگذاری برخی از مدیران که برای سیاستگذاری اهمیت قائل هستند گروه‌هایی را برای تشخیص اهداف، مشکلات، راه‌حل‌ها و سیاستگذاری در دستگاه‌های اجرایی شکل می‌دهند. اتخاذ و صورت بندی سیاست‌ها، اِعمال آنها در داخل و بعد ایجاد ائتلاف‌های بین‌المللی و منطقه‌ای و ملی برای تقویت آنها به استمرار و استقامت در این فرایند نیاز دارد. به واسطه فقدان عنصر آخر حتی اگر فرایند سیاستگذاری در یک دستگاه آغاز شود معمولاً ناتمام می‌ماند. تغییر مدیران بالاخص در دولت احمدی‌نژاد آن قدر پر شتاب است که یک مدیر حتی اگر فرصت سیاستگذاری پیدا کند مجالی برای اجرای آنها نمی‌یابد. در دوره احمدی‌نژاد عمر متوسط مدیران بانک مرکزی، وزارت کشور، وزارت نفت، وزارت اقتصاد و بسیاری دستگاه‌های دیگر کمتر از دو سال بوده است. دولت احمدی‌نژاد اصولاً باوری به سیاستگذاری کوتاه و بلند مدت ندارد. این دولت علاوه بر برنامه چهارم سند چشم‌انداز را نیز نادیده گرفت. احمدی‌نژاد در یک سخنرانی رسمی اعلام کرد «سند چشم انداز ۲۰ ساله را افراد بی‌اطلاع نوشته‌اند.» (الف، ۲۵ دی ۱۳۸۹) اسناد بالادستی و چشم انداز ۲۰ ساله توسط منصوبان خامنه‌ای در مجمع تشخیص مصلحت تهیه شده‌اند اما دولت احمدی‌نژاد این مجمع را صرفاً مشاور رهبری میداند که با حضور هاشمی رفسنجانی عملاًّ کاری به آن ارجاع نمی‌شود: «مجمع تشخیص متغیر وابسته است، نه متغیر مستقل که در ارتباط با تغییر احکام حکومتی شرع و اصول قانون اساسی، استقلالاً اختیار تصمیم‌گیری داشته باشد.» (علی زارعی نجفدری، مشاور احمدی‌نژاد، تابناک، ۲۶ دی ۱۳۸۹) سقط جنین سیاست‌ها از آنجا که مقدمات مشارکت افراد در فرایند سیاستگذاری، مثل دسترسی آزاد به اطلاعات، مطالعات میدانی، تحقیقات معطوف به سیاستگذاری، امکان کار جمعی و مشاوره در حوزه عمومی، و تأسیس و فعالیت مؤسسات مستقل تحقیقاتی در ایران وجود ندارد تجربه‌های انباشته افراد فرصت در کنار هم قرار گرفتن و تبدیل شدن به متون پیشنهادی سیاستگذاری برای دستگاه‌های اجرایی را پیدا نمی‌کنند. حتی اگر گروهی از افراد باتجربه در کنار هم قرار گیرند و با هزار دشواری و مسئله به سیاستگذاری بپردازند و آن را به مقامات عرضه کنند این متون در قفسه‌ها خاک خواهند خورد و حتی اگر خوش‌شانس بوده و در یک دوره مورد توجه یک مدیر قرار گیرند مدیر بعدی آنها را به سطل زباله پرتاب خواهد کرد. عدم ارتباط دولت با انجمن‌های علمی و تخصصی و دیگر نهادهای مدنی در سیاستگذاری و نگاه تهدیدآمیز به آنان، جزئی از سیاست حکومت است. نهادهای مدنی اصولاً قرار نیست در فرایند سیاستگذاری نقشی داشته باشند و اگر مدیری شجاعت مشورت با این نهاد‌ها را داشته باشد سیاست‌ها در جریان اجرا سقط میشوند. سیاست‌های غریزی یا کلی و مبهم شایسته‌سالاری، مدیریت علمی و نظارت سازمانیافته در حوزه ارزش‌های مدیریت جمهوری اسلامی قرار نمی‌گیرد. به عنوان نمونه وزیر راه و ترابری دولت احمدی‌نژاد ارسال نامه به معاون اول رئیس‌جمهور مبنی بر درخواست جلوگیری از کلنگ‌زنی پروژه‌های عمرانی به دلیل کمبود بودجه را رد و تصریح کرد: «خودم چنین نامه‌ای را ندیده‌ام؛ ما دلمان به خداست و خداوند اعتبار این پروژه‌ها را می‌رساند.» (الف، ۹ آبان ۱۳۸۹) به همین دلیل سیاستگذاری و مقدمات و مؤخرات آن بخشی از وظایف دستگاه‌های اجرایی نیست. گروهی که باید از جزئیات امور اطلاع داشته و مشکلات را بشناسد در مقام و موقعیت و شأن سیاستگذاری نیست و آنکه سیاستگذاری میکند از جزئیات کم‌اطلاع. رها کردن برنامهریزی برای مواجهه با بلایای طبیعی به دعا و خطبه‌های نماز جمعه در دولت احمدی‌نژاد اوج این تفکر مبتنی بر واگذاری امور به دست تقدیر و کسب التیام از مراجع و منابع مذهبی است: «از حوزه‌های علمیه برای به کارگیری نقش معنویت در کاهش بلایای طبیعی استفاده خواهیم کرد و در مرحله اول با حوزه‌های علمیه قم، مشهد، اصفهان و شیراز تفاهمنامه همکاری امضا کردیم.» (حسین باقری، معاون وزیر کشور و رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، فرهیختگان، ۱۹ آبان ۱۳۸۹) در این سطح دیگر نمی‌توان با عوامگرایی و خام‌اندیشی این نوع دیدگاه‌ها را توضیح داد بلکه مسئله سرازیر کردن بخشی از منابع دولتی به نهادهای دینی و انحصار قدرت و ثروت در دست گروهی محدود و معدود در جامعه است. از این جهت آنچه به عنوان سیاست اعلام میشود در واقع مجموعه‌ای از دستورالعمل‌های خام و نا‌آزموده یا همان «رهنمود»های مقامات بالا‌تر هستند. به عنوان مثال سیاست‌هایی که توسط مجمع تشخیص مصلحت تدوین میشوند آن قدر کلی و مبهم هستند که دستگاه‌ها می‌توانند بدون هیچ گونه پیامد آنها را نادیده بگیرند، چنانکه در دوران احمدی‌نژاد این اتفاق افتاده است و تنها گهگاه برخی شکایات لفظی از سوی دبیر این مجمع به گوش می‌رسد. تعیین تکلیف گروهی که سیاست‌ها را تعیین میکند بنا به تکلیف رهبری این کار را انجام می‌دهد (همه منصوب رهبری هستند) و روش اِعمال آنها تعیین تکلیف برای دستگاه‌هاست. از همین جهت سیاست‌های تدوین شده توسط مجمع تشخیص مصلحت در عمل اجرا نمی‌شوند چون دستگاه‌ها بالاخص در دوران احمدی‌نژاد با نوعی گریز از سیاستگذاری نقش چندانی در شکل‌گیری آنها نداشته‌اند. نگاه تکلیفی به برنامهریزی و سیاستگذاری این فرایند‌ها را از وجوه عقلانی و کاربردی تهی ساخته است. این نگاه تکلیفی در کنار آمارهای ساختگی، وعده‌های عمل ناشده و دروغگویی در مورد وضعیت کشور به اعتماد زدایی از شهروندان به طور عام و کارکنان دستگاه‌های اجرایی به طور خاص انجامیده است. انتقال سیاست‌ها از مجاری غیر معمول سیاست‌های تدوین ناشده یا بخش عمده‌ای از سیاست‌ها که به طور تصادفی در دستگاه‌ها تدوین میشوند از چهار طریق به بدنه اجرایی انتقال می‌یابند: ۱) سخنرانی‌های رهبری که در دوران خامنه‌ای کمتر نقش ایدئولوژی سازی بلکه نقش انتقال سیاست‌ها را دارد. خامنه‌ای با مشی همیشگی دخالت در جزئیات اداره کشور مرتباً برای دستگاه‌ها به نحو غیرمستقیم سیاست تعیین میکند. به عنوان نمونه وقتی وی از وجود دو میلیون دانشجو در علوم اجتماعی و انسانی شکایت میکند در واقع سیاست کنترل گسترش علوم انسانی و اجتماعی را ابلاغ میکند؛ یا هنگامی که مخالفان فتنه‌گر معرفی میشوند به دستگاه‌های امنیتی سیاست عدم تحمل مخالف و منتقد ابلاغ میشود؛ ۲) تبلیغات رسانه‌ای دولتی. بخش دیگری از سیاست‌های نظام از مجرای دستگاه‌های تبلیغاتی که وفاداران به حکومت مخاطب همیشگی آنها هستند انتقال می‌یابد. نویسندگان و سخنران‌های دائمی رسانه‌های دولتی در نظامی که دارای گروه‌ها و کانون‌های تولید فکر و اندیشه نیست نقش سیاستگذار و انتقال‌دهنده این سیاست‌ها را به طور غیرمستقیم ایفا میکنند. به عنوان نمونه کسی مثل حسین شریعتمداری با یادداشت‌های خود نقشی جدی در شکل‌گیری سیاست‌های امنیتی و قضایی و فرهنگی نظام ایفا میکند؛ ۳) سفرهای زیارتی و گروهی مسئولان رده‌های میانی و رده‌های پایین که فرصتی برای گپ و گفت‌وگوی آنها فراهم میکند موجب میشود که نظرات مقامات بالا‌تر به رده‌های پایین انتقال یابد بدون آنکه سیاست‌ها به طور شفاف تدوین شده و نظرات کار‌شناسان در این مورد اخذ شده باشد؛ و ۴) جوامع تصادفی مثل هیئت‌های غزاداری، گده‌های مقامات، افطاری‌ها، مجالس عروسی و عزای دوستان و آشنایان مقامات که به دلیل خویشاوندی مقامات موجب گرد هم آمدن آنها میشود فضای دیگری برای مشورت مقامات و دیدار با کارکنان و انتقال دیدگاه‌ها را فراهم می‌آورد. در این مجامع نیز سیاست‌ها به صورت غیررسمی و غیرمکتوب ابلاغ میشوند. از آنجا که مجامع گفت‌وگو در مورد نحوه اداره امور در جوامع تصادفی صورت می‌گیرد، اجرای آن دستورالعمل‌ها یا سیاست‌ها نیز جنبهٔ تصادفی پیدا میکنند. همچنین مقامات می‌توانند دستورالعمل‌های رهبری و تبلیغات رسانه‌های دولتی را نادیده بگیرند بدون آنکه با پیامدهای آن مواجه شوند. بازخورد به دلیل مبهم بودن سیاست‌ها و تدوین‌ناشدگی اکثر سیاست‌های مورد اجرا، امکان ارزیابی آنها فراهم نمی‌آید. حتی پس از اجرای سیاست‌های در نظر گرفته شده، اندازه‌گیری بازخورد و نتیجه چندان مورد توجه نیست. پیش‌بینی واکنش مردم از طریق نظرسنجی که بخشی از کار علمی در کنار یافتن بدیل‌ها یا انگاره‌های رقیب، و تشخیص نیازهاست اصولاً انجام نمی‌شود یا به طور پنهانی برای اطلاع مقامات بالا صورت می‌گیرد. به علت فقدان دموکراسی، سیاست‌ها دوره به دوره به رأی مردم گذاشته نمی‌شوند و از این طریق نیز نگاه مردم به روال‌های جاری مدیریتی اندازه گرفتنی نیست.
شرکت گوگل، اعلام کرد که در سه ماهه پايانی سال ۲۰۱۰، بيش از ۵ / ۲ ميليارد دلار سود خالص بدست آورده است. در همين حال اعلام شد که از فروردين ماه آينده، اريک اشميت ۵۵ ساله، يکی از بنيانگذاران اين شرکت پُست خود به عنوان مدير عامل گوگل را ترک خواهد کرد. قرار است لَری پِيج ديگر بنيانگذار گوگل، که ۳۷ سال دارد، به عنوان مدير عامل جديد کار خود را آغاز کند. گوگل، که دارای بزرگترين جستجوگر اينترنتی است در حال حاضر بيش از ۲۴ هزار کارمند دارد.
تونی بلر، نخست وزير سابق بريتانيا، امروز، جمعه، برای دومين بار در برابر کميته‌ی تحقيق پيرامون دلايل آغاز جنگ عِراق قرار می‌گيرد. آقای بلر قرار است نکاتی را پيرامون شهادت اوليه‌اش در برابر اين کميته روشن سازد. وی همچنين بايد توضيحات بيشتری در مورد دلايل مشارکت نيروهای بريتانيايی در حمله به عِراق در سال ۲۰۰۳ ميلادی، به کميته‌ی تحقيق ارائه دهد. نخست وزير سابق بريتانيا، سال پيش نيز در برابر کميته‌ی تحقيق قرار گرفته بود. وی در آن زمان در اظهارات خود تأکيد کرد: در مورد تصميم برای شرکت نيروهای بريتانيايی در حمله به خاک عِراق، احساس تأسف نمی‌کند.
وزارت خارجه‌ی آمریکا در اظهار نظری اعلام کرد سطح انتظارات از مذاکرات کشورهای عضو گروه پنج بعلاوه‌ی یک و ایران را باید پایین نگه داشت. مارک تونر، سخنگوی وزارت خارجه‌ی آمریکا، در این باره اظهار داشت: انتظار نداریم پیشرفت قابل ملاحظه‌ای در این مذاکرات اتفاق بیفتد اما می‌خواهیم که از خلال این مذاکرات روند سازنده‌ای پدیدار شود. مذاکرات چندجانبه‌ی اعضاء دائم شورای امنیت بعلاوه‌ی آلمان با ایران بر سر برنامه‌ی هسته‌ای مناقشه‌برانگیز تهران قرار است امروز، جمعه، در استانبول ترکیه آغاز شود. از جانب دولت ایالات متحده قرار است ویلیام برنز، معاون وزیر خارجه‌ی آن کشور در مذاکرات استانبول شرکت کند.
هو جین تائو، رئیس جمهوری چین میگوید قدرت نظامی پکن هیچ تهدیدی را متوجه کشورهای دیگر نمی‌کند. وی اضافه کرد چین علاقه‌ای به مسابقه‌ی تسلیحاتی نداشته و به دنبال استیلای نظامی بر جهان نیست. رئیس جمهوری چین که این سخنان را در جمع چهره‌های شاخص تجارت و بازرگانی آمریکا بیان می‌کرد بار دیگر بر پیام خود برای مردم ایالات متحده تأکید کرد و گفت: ظهور چین به عنوان یک قدرت جهانی برای آمریکا و دیگر کشورها سودمند است. آقای هو همچنین از ایالات متحده خواست تا حق حاکميّت چین بر تَبَت و تایوان را محترم بشمارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر