دبير کل سازمان ملل متحد میگويد از تنش پيش آمده در روابط ديپلماتيک ترکيه و اسرائيل « بسيار متأسف» است. بان گی مون در بيانيهی خود در اين باره آورده: از اينکه گزارش تحقيق سازمان ملل نتوانسته آرامش را به روابط دو کشور بازگرداند، سرخورده شده است. تنش در روابط آنکارا – تلآويو در پی انتشار گزارش تحقيق سازمان ملل در مورد حمله نيروی دريايی اسرائيل به کشتی حامل کمک به مردم غزه روی داد. در جريان اين حمله که خرداد ماه سال گذشته روی داد ۹ تبعهی ترکيه کشته شدند. روز جمعه در آنکارا اعلام شد که از سفير اسرائيل خواسته شده تا خاک ترکيه را ترک گويد. همزمان ترکيه کليه همکاریهای نظامی خود با اسرائيل را به حال تعليق درآورد.
وزارت خارجۀ ایالات متحده پیشاپیش دهمین سالگرد حملات یازده سپتامبر هشداری مسافرتی در سراسر جهان صادر کرده است. وزارت خارجۀ ایالات متحده از آمریکاییانی که در خارج از کشور زندگی و سفر میکنند خواسته است مراقب باشند. این وزارتخانه گفت هیچگونه تهدید خاصی را درباره حمله ای احتمالی شناسایی نکرده است اما اینکه القاعده و وابستگانش نشان داده اند قصد و توانایی اجرای حملاتی علیه ایالات متحده و منافع اش را دارند. در همین حال وزیر امنیت کشور ایالات متحده « ژانت ناپولیتانو » گفت در حالی که تهدیدات باقی هستند آمریکا قوی تر از زمان حملات یازده سپتامبر، آماده تر برای مقابله با شکل گیری تهدیدات و استوارتر از همیشه است.
روسیه خواهان دریافت تضمین های امنیتی ایالات متحده و ناتو در زمینه طرح استقرار یک سامانه رادار در ترکیه شده است. وزارت امور خارجۀ روسیه روز جمعه گفت اعلام نصب سامانه یاد شده در ترکیه این مسئله را بسیار حائز اهمیت میسازد که روسیه از ایالات متحده و ناتو تضمین های استوار و الزام آور قانونی دریافت کند که هدف این سامانه نیروهای هسته یی راهبردی روسیه نخواهد بود. وزیر خارجۀ ترکیه گفته است مذاکره بر سر استقرار سامانه رادار ناتو در آن کشور به مراحل پایانی اش رسیده است.
در چارچوب دیدارهای مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل در قارّۀ آسیا تیم ملی فوتبال ایران شامگاه جمعه در ورزشگاه یکصد هزار نفری تهران با نتیجۀ سه بر هیچ بر تیم ملی اندونزی پیروز شد. گلهای ایران را « جواد نکونام » کاپیتان ایران در دقایق ۵۳ و ۷۴ و « آندرانیک تیموریان » در دقیقۀ ۸۷ بازی بثمر رساندند. در ادامۀ دیدارهای گروه پنجم رقابتهای مقدماتی جام جهانی در قارّۀ آسیا تیم ملی فوتبال ایران سه شنبه آینده در دوحه میهمان قطر خواهد بود. در دیدارهای دیگر، چین دو بر یک سنگاپور را برد، عراق دو بر هیچ از اردن شکست خورد، کره جنوبی شش بر هیچ لبنان را در هم کوبید، ژاپن یک بر هیچ بر کره شمالی چیره شد، تاجیکستان یک بر هیچ مغلوب ازبکستان شد و استرالیا دو بر یک بر تایلند غلبه کرد.
تيم ملی فوتبال ايران در نخستين بازی از مرحله اول گروهی رقابت های مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۴، با نتيجه ۳-۰ مقابل اندونزی به برتری رسيد. اين بازی در ورزشگاه آزادی و در حضور ۷۰ هزار تماشاگر برگزار شد.تيم ملی فوتبال ايران در نخستين بازی از مرحله اول گروهی رقابت های مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۴، با نتيجه ۳-۰ مقابل اندونزی به برتری رسيد. اين بازی در ورزشگاه آزادی و در حضور ۷۰ هزار تماشاگر برگزار شد. نيمه اول اين ديدار، بدون گل تمام شد اما در دقيقه ۵۳ ارسال دقيق خسرو حيدری با ضربه سر جواد نکونام؛ منجر به رقم خوردن گل اول ايران شد. در دقيقه ۷۳ نيز آندرانيک تيموريان که تازه به زمين آمده بود، با ارسال زيبای ضربه ايستگاهی به روی دروازه اندونزی؛ نکونام را به پرواز در آورد تا گل دوم ايران نيز رقم بخورد. برخلاف آن چه تصور می شد، نکونام و تيموريان همکاری خوبی با هم داشتند و پس از به ثمر رسيدن گل ها نيز رابطه دوستانه شان را به نمايش می گذاشتند. آندرانيک تيموريان در دقيقه ۸۹ با پاس زيبايی که از حسين ماهينی دريافت کرد، گل سوم ايران را به ثمر رساند. علی کريمی و فرهاد مجيدی مانند آندو و نکونام، بسيار پر انگيزه و پر تلاش ظاهر شدند. خط دفاعی تيم ملی نيز غير از اشتباه نيمه نخست هادی عقيلی که موقعيت گلزنی برای اندونزی فراهم کرد، روز خوبی را سپری کرد. غلامرضا رضايی مانند بازی های اين فصل خود در پرسپوليس، کم فروغ ظاهر شد و جای خود را به ماهينی داد. قاسم حدادی فر با خطای غير ورزشی بازيکن حريف به شدت مصدوم شد اما داور ژاپنی، فقط خطا گرفت و به طرز عجيبی حتی کارت زرد هم نشان داد. سرمربی تيم ملی ايران در پايان بازی، اين پيروزی را به حدادی فر تقديم کرد. ايران در دومين بازی خود در اين مرحله روز سهشنبه با قطر روبرو خواهد شد. کارلوس کی روش در بازی با اندونزی از اين بازيکنان استفاده کرد. مهدی رحمتی، سيدجلال حسينی، هادی عقيلی، خسرو حيدری، مهرداد پولادی، جواد نکونام (کاپيتان)، قاسم حدادیفر (دقيقه ۷۰ آندرانيک تيموريان)، علی کريمی، محمدرضا خلعتبری (دقيقه ۶۵ احسان حاج صفی)، غلامرضا رضايی (دقيقه ۶۳ حسين ماهينی) و فرهاد مجيدی. کیروش در نشست مطبوعاتی ضمن تشکر از حضور پرشور هواداران گفت: مهم پيروزی بود که به دست آمد. اما مهم تر از آن فوتبال خوبی بود که ارائه کرديم. از حالا به بعد فقط روی قطر تمرکز میکنم. فرهاد مجيدی مهاجم تيم ملی نيز گفت؛ با اين سرمربی و چنين بازيکنانی به جام جهانی صعود خواهيم کرد. جواد نکونام هم درباره کاپيتانی اش در تيم ملی گفت: «من و علی کريمی مثل دو داداش در اين مورد حرف زديم. کريمی لطف بزرگی کرد و من افتخار می کنم که کاپيتانی برای بازيکنان مسئله ساز نيست.» علی کريمی هم بازی با قطر را بسيار سخت توصيف کرد و گفت: «هوای قطر شرايط خاصی دارد. اميدوارم تا آن بازی ضعفهای تيم ملی نيز برطرف شود.» ويم رايس برگن سرمربی تيم ملی اندونزی، ايران را سزاوار پيروزی دانست و گفت: «با اين حال معتقدم که در ديدار برگشت در اندونزی و با حمايت قاطع هوادارانمان میتوانيم بازی را ببريم و شانسمان را برای صعود افزايش دهيم.» سردرگمی سازمان صداوسيما پوشش تلويزيونی اين مسابقه با انتقادات گسترده ای سوی هواداران فوتبال در ايران مواجه شده است. ابتدا اعلام شد که شبکه سوم سيما به دليل همزمانی بازی با سريال تلويزيونی «ستايش»، از پخش فوتبال معذور است و اين بازی از شبکه دوم پخش خواهد شد. اين در حالی است که شبکه ۳ حتی برای بازی های ليگ ايران يا بازی های باشگاه های خارجی نيز جدول زمان بندی پخش سريال ها را تغيير می دهد. پخش بازی از شبکه ۲ با حاشيه های فراوانی همراه شد. به خاطر همزمانی با اذان مغرب، از تفسير و تحليل قبل از مسابقه خبری نبود. به دليل آن چه مشکلات فنی عنوان شد، ۹ دقيقه اول اين مسابقه گزارشگر نداشت و بازی با موسيقی به روی آنتن رفت! وقتی ارتباط با ورزشگاه برقرار نشد، فردی که داخل استوديو بود گفت: من خودم هم اين جا تصوير ندارم که برايتان گزارش کنم! همزمان اما در شبکه جام جم که برای ايرانيان خارج از کشور پخش می شود؛ صدای گزارشگر مستقر در ورزشگاه، بدون هيچ مشکلی روی آنتن بود. پس از چند دقيقه که مانيتور استوديوی شبکه ۲ فعال شد، مجری حاضر در استوديو گفت: کيفيت تصوير خوب نيست و نمی توانم ببينم. وقتی هم که تصاوير را ديد، طعنه ای نامشخص به فرهاد مجيدی زد و گفت: «مجيدی تا حالا ۱۵ بار زمين خورده و بهتر است متعادل تر شود.» اين در حالی بود که در آن پنج دقيقه؛ تصوير مجيدی ۳ بار پخش شده بود و فقط يک بار آن هم با خطای مدافع اندونزی روی زمين افتاده بود. مجری برنامه سپس در شرايطی که توپ در ميانه ميدان بود؛ خبر از خطايی داد که بازيکنان ايران «بی مورد مرتکب شده اند» و می تواند خيلی خطرناک باشد. اما خطايی رخ نداده بود و بازی جريان داشت! اگر چنين هم بود، در دايره ميانی بود و نمی توانست خطری داشته باشد. در دقيقه ۹ ارتباط برقرار شد. اما در عين تعجب بينندگان، گزارش مسابقه را کسی انجام داد که تاکنون هرگز بازی های تيم ملی را گزارش نکرده و حتی سابقه گزارش ۵ مسابقه در ليگ برتر را هم ندارد. او در اين مسابقه بارها به معرفی داوران ژاپنی، سوابق آن ها و محل تولدشان پرداخت و هربار يادش می رفت که پنج دقيقه قبل اين کار را انجام داده! زمانی که حسين ماهينی به ميدان آمد؛ اين بازيکن سرشناس و عضو باشگاه ذوب آهن را نشناخت. پس از يک دقيقه او را با نام محمد حسينی معرفی کرد. يعنی فردی که اصلاً در اردوی تيم ملی ايران حضور ندارد! غير از اشتباهات مکرر گزارشگر، پوشش بازی هم پر ايراد بود. کارگردان تلويزيونی بدون توجه به روند بازی و در گردش بودن توپ، اصرار داشت صحنه آهسته تمام اتفاقات جدی و غير جدی را از زاويه های مختلف و با تمام دوربين هايش پخش کند. اين ماجرا بارها تکرار شد و هر بار، اتفاقات مهم بازی را از دست می داد اما گزارشگر تاکيد می کرد که «همکاران پرتلاش، نمايی زيبا» را به تصوير کشيده اند. افراط در استفاده از تصاوير دوربين عنکبوتی که بر فراز ورزشگاه آزادی قرار دارد نيز از ديگر نقاط ضعف پوشش تلويزيونی اين مسابقه بود. ساير نتايج در آسيا در ديگر بازی گروه پنجم؛ بحرين ميزبان قطر بود که اين بازی با تساوی بدون گل به پايان رسيد. در گروه اول چين با هدايت خوزه آنتونيو کاماچو ۲-۱ بر سنگاپور غلبه کرد. اما شگفتی بزرگ را اردن رقم زد با عدنان حمد سرمربی عراقی اش، در شهر اربيل با ۲ گل بر ميزبان خود عراق غلبه کرد. هوار محمد در اين بازی فقط در نيمه نخست در زمين بود و در آغاز نيمه دوم جای خودش را به عماد رضا داد. جاسم کرار اما ۷۳ دقيقه در ميدان بود. کويت که رفته رفته به دوران اوج خود در نيمه اول دهه ۸۰ ميلادی باز می گردد؛ از گروه دوم در ورزشگاه العين، ميهمان امارات بود. کويتی ها موفق شدند با نتيجه ۳ بر ۲ ميزبان خود را شکست دهند. يوسف ناصر ۲ بار و بدر ال موتاوا گل های کويت را زدند. در ديدار اول اين گروه نيز تيم پر ستاره کرهجنوبی ۶ بر صفر لبنان را در هم کوبيد. در اين بازی پارک چو يونگ خريد جديد آرسنالی ها هت تريک کرد. دو گل را هم جی دونگ وون عضو باشگاه ساندرلند به ثمر رساند. ژاپن در گروه سوم و در ورزشگاه سايتاما، بسيار خوش اقبال بود که با گل دقيقه ۹۴ يوشيدا مقابل کره شمالی به برتری رسيد. مايا يوشيدا در هلند توپ می زند. تاجيکستان هم که به خاطر حذف سوريه از سوی فيفا در اين رقابت ها حاضر شده، در خانه با يک گل مغلوب ازبکستان شد. در گروه چهارم استراليا ۲-۱ بر تايلند غلبه کرد. عمان هم در خانه مقابل عربستان سعودی به تساوی بدون گل رسيد.
مدير امور بين الملل شرکت ملی نفت ايران در تازه ترين اظهارت خود گفته است که اولين محموله نفت در بورس بين المللی به شرکت «نفتيران» فروخته شده که اتفاقا اين شرکت يکی از زير مجموعه های خود شرکت ملی نفت ايران است.مدير امور بين الملل شرکت ملی نفت ايران در تازه ترين اظهارت خود گفته است که اولين محموله نفت در بورس بين المللی به شرکت «نفتيران» فروخته شده که اتفاقا اين شرکت يکی از زير مجموعه های خود شرکت ملی نفت ايران است. محسن قمصری روز جمعه با اشاره به سه دور تلاش ناکام ايران برای فروش نفت در آنچه که ايران «بورس بين المللی نفت کيش» نام نهاده، در گفتگو با خبرگزاری «ايسنا» اضافه کرده است که مشکل عدم خريد نفت خام ايران در بورس مربوط به تفاهم نرسيدن بر سر قيمت عرضه نفت خام بوده است، به طوری که در سومين عرضه نفت خام در بورس کالا، قيمت پايه اعلام شده از سوی شرکت ملی نفت با قيمت درخواستی مشتريان ۳.۵ دلار اختلاف داشته است». ايران در چهارمين دور از سلسله تلاشهای خود برای فروش نفت در بورس بين المللی نفت، نهايتا ۵۰۰ هزار بشکه از يک ميليون بشکه نفت عرضه شده در بورس نفت را به شرکت «نفتيران»، يکی از زير شرکتهای مجموعه شرکت ملی نفت ايران فروخت. بعد از اولين تلاش نافرجام ايران در ۱۳ ژوئيه،۲۲ تيرماه، برای فروش نفت سنگين خود در اولين روز افتتاح «بورس بينالمللی نفت»، مقامات نفتی ايران اعلام کردند که روز چهارشنبه هفته بعد، دوباره برای فروش نفت در بورس نفت کيش تلاش خواهند کرد. ايران بعد از اين نافرجامی، دو بار ديگر بدون حصول نتيجه، تلاش کرده بود که با عرضه نفت در بورس بتواند نفت خود را به شرکتهای خارجی بفروشد، اما نهايتا در دور چهارم، شرکت نفت ايران، نيمی از کل نفت عرضه شده را به يکی از زيرمجموعه های خود فروخت. اين درحالی است که در مراسم افتتاحيه بورس نفت در ۱۳ ژوئيه، آقای علی صالحآبادی، رئيس سازمان بورس و اوراق بهادار ايران مدعی شده بود که در آينده نزديک قيمت منطقهای نفت با بورس نفت ايران تنظيم خواهد شد و آقای محمد علی آبادی سرپرست وقت وزارت نفت نيز طی سخنرانی در مراسم افتتاحيه، اعلام کرده بود که هدف از عرضه نفت خام در بورس نفت "ملی" شدن صنعت نفت ايران است، اما با خريد نفت عرضه شده در بورس توسط يکی از زيرمجموعه های شرکت ملی (دولتی) نفت، همچنان نفت ايران، «دولتی»باقی ماند. ادعای ايران برای تاثيرگذاری در بازار نفت منطقه و جهان فقط به افتتاح بورس بين المللی نفت و اعلام اهداف منطقه ای و فرامنطقه ای در راستای نشان دادن قدرت ايران برای تاثيرگذاری در معادلات جهانی منحصر نمی شود، ايران چند ماهی است که ادعا دارد که اين کشور در آينده نزديک به «هاب» انرژی منطقه تبديل خواهد شد. در راستای تامين مقدمات اين هدف اعلام شده، ايران از راه اندازی دوباره ترمينال «نکا» با قابليت ذخيره سازی ۵۰۰ هزار بشکه نفت، برای از سرگيری سوآپ (معاوضه) نفت با کشورهای ساحلی دريای خزر خبر داده است. روز پنج شنبه احمد قلعه بانی مدير عامل شرکت ملی نفت ايران در گفتگو با «شانا» از سرگيری سوآپ نفت خام ايران خبر داد و افزود که ايران از ابتدای مردادماه سال جاری ۳۰۰ هزار بشکه نفت کشورهای حاشيه خزر را دريافت کرده و قرار است تا۹۰ روز آينده نفت دريافت شده از کشورهای شمالی در جنوب کشور تحويل داده شود. آقای قلعه بانی توضيح نداده است که اين حجم از نفت قرار است به کدام شرکت خارجی در جنوب ايران تحويل داده شود و از کدام کشور تحول گرفته شده است. ايران از سال ۱۹۹۷ (دوران خاتمی) سوآپ نفت با سه کشور آذربايجان، ترکمنستان و قزاقستان را شروع کرد و به ازای يک دلار برای هر بشکه نفت، روزانه ۷۰ تا ۱۰۰ هزار بشکه نفت از کشورهای ياد شده گرفته و همين حجم از نفت را به چهار شرکت سلکتانرژی تريدينگ آلمان، دراگون اويل امارات، ويتول سوئيس و کاسپين اويل دولوپمنت ايرلند تحويل می داد. اما ۱۵ ماه قبل، شرکتهای ياد شده از تمديد قرارداد تحويل نفت کشورهای حاشيه خزر از طريق ايران امتناع کردند و به تبع آن، ايران مجبور شد سوآپ نفت را تعطيل کند. هنوز معلوم نيست که ايران ۳۰۰ هزار بشکه نفتی که از ماه مرداد تا بحال تحويل گرفته، از کدام کشور شمالی اين کشور بوده است. بيست روز قبل، شرکت ملی نفت و گاز قزاقستان اعلام کرده است که با ايران نفت معاوضه (سوآپ) نخواهد کرد. آذربايجان و ترکمنستان نيز تاکنون هيچ خبری مبنی بر از سرگيری سوآپ نفت با ايران را اعلام نکرده اند. آقای مهرداد عمادی مشاور اقتصادی اتحاديه اروپا در گفتگو با راديو فردا می گويد که، ايران تاکنون دوبار طی تماس با شرکتهای «انی» ايتاليا و «استات اويل» نروژ، تمايل خود برای سوآپ نفت کشورهای ساحلی خزر توسط ايران به اين شرکتهای اروپايی با «تخفيف عالی» را اعلام کرده است، اما هر دو بخاطر مشکلات پرداخت پول به ايران (بخاطر تحريمات بين المللی) جواب رد داده اند. بر اساس برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی، حجم سوآپ نفت خام ايران بايد از متوسط سالانه پنج ميليون تن نفت (حدود ۱۰۰ هزار بشکه در روز) به ۱۸ ميليون تن در سال (۳۱۷ هزار بشکه در روز) افزايش يابد.
آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، نسبت به تبدیل شدن انتخابات آینده مجلس به یک چالش ضد امنیتی هشدار داده است.آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، نسبت به تبدیل شدن انتخابات آینده مجلس به یک چالش ضد امنیتی هشدار داده است. اما آیتالله خامنهای چرا از این موضوع نگران است، مخاطب این سخنان او کیست و این سخنان رهبر جمهوری اسلامی چقدر بر کنترل و مدیریت اختلافات درون حاکمیتی در ایران موثر خواهد بود؟ اینها سوالاتی است که علی کشتگر فعال و تحلیلگر سیاسی در پاریس به آن پاسخ میدهد. علی کشتگر: نگرانی ایشان در این است که مردم این بار در انتخابات شرکت نمیکنند تا تکلیف شورای نگهبان و تکلیف انتخابات سال ۸۸ که در آن سرقت بزرگ آراء مردم رخ داد، معلوم و مشخص شود. حتی آقای خاتمی هم به طور علنی برای شرکت در انتخابات شرط گذاشته است. یعنی حتی اصلاح طلبان که معمولا در هر شرایطی علاقه داشتند که در انتخابات شرکت کنند، هم این بار به سمت تحریم گام برداشتهاند. به نظر میآید که در جامعه ایران با توجه به انتخابات پیش از این، اکثریت قاطع مردم تصمیم به تحریم انتخابات گرفتهاند. اما فقط این تحریم نیست که آقای خامنهای را نگران میکند، نکته مهمتر این است که ممکن است این تحریم، یک تحریم فعال باشد. با توجه به اعتراضات عظیمی که مردم نسبت به حاکمیت دارند و فضای جامعه هم همچنان اعتراضی است، با توجه به آنچه که در منطقه میگذرد و چه بسا تا زمان برگزاری انتخابات، بازوهای منطقهای حکومت جمهوری اسلامی، یعنی سوریه و حزب الله هم تکلیفشان معلوم شده باشد. وضع به شدت برای آقای خامنهای نگرانکننده و ترساننده است و این امکان وجود دارد که در زمان انتخابات پیش رو باز هم جنبش آزادی خواهی مردم ایران از سر گرفته شود. آقای کشتگر، مخاطب آقای خامنهای در این صحبتها چه کسانی بودهاند؟ اصولگراها؟ اصلاح طلبها؟ مردم؟ اپوزیسیون؟ یا حتی کشورهای خارجی مخالف جمهوری اسلامی؟ به نظر من مردم که دیگر برای حرفهای آقای خامنهای چندان اعتباری قائل نیستند. مخاطب آقای خامنهای نیروهای امنیتی و نظامی جمهوری اسلامی هستند که به آنها هشدار میدهد که خودشان را برای اعتراضاتی که در حین انتخابات در پیش است، آماده کنند. و اینکه ممکن است که جامعه دچار یک غلیان و طغیان تازه شود و به همین دلیل هم آقای خامنهای از این اوضاع نگران است. مخاطبان دیگر هم، نیروهای اصولگرا هستند که همان طور که میدانید اینها در حال حاضر به پنج بلوک تقسیم شدهاند. بلوک جامعه روحانیت مبارز، که آقای مهدوی کنی در راس آن قرار دارد، بلوک جبهه پایداری مربوط به آقای مصباح یزدی، که این دو حاضر نیستند یک لیست واحد برای انتخابات ارائه کنند. بلوک آقای احمدینژاد و مشایی و طرفداران آنها هم از یک سو و از سوی دیگر آقای لاریجانی و مطهری در مجلس و قالیباف و رضایی از سوی دیگر، و چه بسا در حال حاضر قانونهای دیگری از قدرت در درون جمهوری اسلامی شکل گرفته باشد که هنوز ما از آن مطلع نباشیم. چقدر این اظهارات آیت الله خامنهای برای مدیریت اختلافات بین اصولگراها و نیروهای درون حاکمیت موثر است؟ صحبتهای آقای خامنهای هیچ تاثیری ندارد. برای اینکه خود آقای خامنهای در برههای از زمان و در انتخابات ریاست جمهوری آمد و طرف بخشی از اصولگراها را گرفت. به نظر من روند طبیعی جامعه به این سمت است که اوضاع هر چه وخیمتر شود و سخنان آقای خامنهای به اعتقاد من هیچ تاثیری نمیگذارد، چون یک رقابت ایجاد شده است که حتی بعد از دوران حیات آقای خامنهای در درون نیروهای اصولگرا ادامه خواهد داشت.
دیدبان هسته ای سازمان ملل میگوید بطور فزاینده ای از امکان وجود بُعدی نظامی در فعالیت های هسته ای ایران نگران است. بگزارش خبرگزاریها آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارشی به احتمال وجود فعالیت های هسته ای فاش نشده در گذشته یا در حال حاضر در ایران با مشارکت سازمانهای نظامی چون فعالیت هایی در ارتباط با تولید بار هسته ای برای موشک اشاره کرده است. گزارش آژانس همچنین حاکی است که ایران با برنامه اش برای کسب توانایی جهت تولید مستقل کلیۀ تجهییزات و مواد هسته ای لازم برای ادارۀ برنامۀ هسته ای اش پیش میرود. شورای امنیت سازمان ملل در چهار نوبت تحریم هایی بر ایران بخاطر مخالفت تهران با تعلیق فعالیت های غنی سازی اورانیوم اعمال کرده است. تهران همواره تاکید کرده فعالیت های هسته ای اش در راستای اهداف غیرنظامی و صلح آمیز است. شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار است اواسط سپتامبر در وین تشکیل جلسه دهد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی، گزارش دیگری از برنامه اتمی ایران منتشر کرد که در آن بار دیگر به احتمال وجود ابعاد نظامی در این برنامه ابراز نگرانی شده است. آژانس می گوید: «درباره احتمال وجود فعالیتهای هستهای اعلام نشده در گذشته یا حال، که نهادهای نظامی در آن دخیل هستند، به طور فزایندهای نگران» شده است.آژانس بینالمللی انرژی اتمی، گزارش دیگری از برنامه اتمی ایران منتشر کرد که در آن بار دیگر از احتمال وجود ابعاد نظامی در این برنامه ابراز نگرانی شده است. با این حال در این گزارش که در اختیار ۳۵ عضو شورای حکام آژانس و برخی خبرگزاریها قرار گرفته، برای نخستین بار از «افزایش» نگرانیهای آژانس درباره ابعادِ احتمالیِ نظامیِ برنامه هستهای ایران سخن به میان آمده است. در این گزارش تصریح شده، آژانس بینالمللی انرژی اتمی، «درباره احتمال وجود فعالیتهای هستهای اعلام نشده در گذشته یا حال، که نهادهای نظامی در آن دخیل هستند، به طور فزایندهای نگران» شده است. آنگونه که در این گزارش آمده، آژانس به ویژه در مورد «فعالیتهای مرتبط به ساخت یک خرج هستهای موشک» دارای نگرانی است. آژانس در گزارش خود تصریح کرده است که ارزیابی این نهاد ناظر بینالمللی برپایه شواهد و اطلاعاتی است که «بسیاری از اعضای» آژانس در اختیارش قرار دادهاند. آژانس همچنین تاکید کرده که اطلاعتش، معتبر، «مفصل و جامع» است. در این گزارش همچنین یادآوری شده که همانطور که تهران اعلام کرده بود، ایران اقدام به نصب تجهیزات غنیسازی اورانیوم در تاسیسات زیرزمینی فردو کرده است. در این گزارش همچنین قید شده است که ایران، به صورت آزمایشی در حال غنیسازی اورانیوم با سانتریفیوژهای پیشرفتهتری است. در مرداد ماه امسال، هرمن ناکارتس معاون پادمان آژانس به همراه معاونانش از تاسیسات هستهای ایران به مدت ۵ روز بازدید کردند. این هیات، از نیروگاه اتمی بوشهر، تاسیسات غنیسازی نطنز و فردو، تاسیسات هستهای اصفهان، رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک و کارخانه تولید آب سنگین اراک بازدید کرد. این هیات همچنین از «سایت تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته» ایران نیز دیدن کرد. گرچه بازرسان و مقامهای آژانس به تاسیسات اعلام شده هستهای ایران رفت و آمد دارند، اما اختلاف ایران با آژانس از جمله به پروتکلهای الحاقیِ پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای برمیگردد. شورای امنیت و آژانس بینالمللی بارها از ایران خواستهاند برای شفاف سازی و اعتمادسازی پروتکلهای الحاقی را به اجرا درآورد. با این حال ایران که عضوی از ان پی تی است، میگوید اجرای این پروتکلها جنبه داوطلبانه دارد. اگر عضوی از ان پی تی، این پروتکلها را بپذیرد، بازرسان آژانس به صورت سرزده میتوانند از سایتهای هستهای و غیرهستهای بازدید و نمونهبرداری کنند و با دانشمندان و دستاندرکاران برنامه هستهای مصاحبه داشته باشند. این درحالی است که اختیارات بازرسان بدون اجرای پروتکلهای الحاقی بسیار محدودتر است. ایران همواره اتهام فعالیتهای نظامی در برنامه هستهایاش را رد کرده، اما با این حال آژانس در گزارشهای متعدد خود به موارد مشکوکی اشاره کرده و از ایران خواسته درباره آنها توضیح دهد که به گفته مقامهای آژانس تهران شفافیت و همکاری لازم را نداشته و بسیاری از پرسشها بدون پاسخ مانده است. واکنش ایران به گزارش آژانس در واکنش به انتشار محدود گزارش آژانس، علیاکبر سلطانیه، نماینده ایران در این نهاد بینالمللی گفت: «این گزارش حاوی نکات مثبتی است که در گزارشات قبل منعکس نشده بود لذا گامی رو به جلو است.» سلطانیه همچنین اظهار داشت که در این گزارش به دیدار فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی و یوکیا آمانو مدیر کل آژانس، و همچین بازدید معاون آمانو از ایران اشاره شده است. وی همچنین تصریح کرد: «این گزارش نشان میدهد در صورتی که آژانس به وظیفه حرفهای خود بدون فشار سیاسی و در فضای توأم با همکاری و اعتماد عمل نماید کشور ما نیز متقابلاً با نهایت همکاری به رفع ابهامات و سئوالات ادامه داده و در یک تعامل سازنده همچون گذشته به جامعه بینالمللی ثابت خواهیم کرد که ادعاهای مربوط به فعالیتهای غیرصلحآمیز کاملاً بیاساس و با اهداف سیاسی است.» با این حال در حالی که تهران اصرار دارد، برنامه هستهایاش صلحآمیز است، آمریکا و کشورهای غربی در این امر صراحت دارند که ایران به دنبال ساخت هستهای است. روز چهارشنبه نیکولا سرکوزی، رئیس جمهوری فرانسه، هشدار داد، در حالیکه ایران به دنبال ساخت سلاح هستهای است، ممکن است به این کشور حمله پیشگیرانه صورت بگیرد که به گفته او پیامدهای وخیمی درپی خواهد داشت. آمریکا و اسرائیل به دفعات گفتهاند در برابر ایران همه گزینهها را مد نظر دارند و وزیر خارجه سابق سرکوزی، برنار کوشنر نیز درباره حمله اسرائیل به ایران هشدار داده بود.
آژانس بین المللی انرژی اتمی میگوید برای میزبانی کنفرانسی در وین در زمینه تبدیل خاورمیانه به منطقه ای عاری از سلاح های هسته یی برنامه ریزی میکند. دیدبان هسته یی سازمان ملل گفت نامه یی از رئیس آژانس «یوکیا آمانو» به کشورهای عضو در خاورمیانه " به رایزنیهایی انجامیده که حاکی از امکان پذیر بودن برگزاری این همایش در سال جاری است. " تلاشهای گذشته برای سازماندهی یکچنین کنفرانسی تا کنون با شکست روبرو شده اند. اسرائیل تنها کشوری در خاورمیانه است که عموماً گمان می رود مجهز به سلاحهای هسته یی است اما این مساله را تل اویو تا کنون نه رد کرده است و نه تایید. همزمان ایران و سوریه نیز متهم شده اند که در پی سلاح های هسته ای اند. هم اکنون بخشهایی از جهان از جمله آسیای میانه رسماً مناطق عاری از سلاح های هسته یی اند.
زمینلرزهای بشدت ۱/۷ ریشتر جزایر « آله اوشن » در جنوب غربی آلاسکا را تکان داده است. زمینلرزۀ روز جمعه سبب صدور هشداری بمدت یکساعت برای مقابله با وقوع احتمالی سونامی در بخشی از سواحل آلاسکا شد. گزارشها حاکی است این زمینلرزه که کانونش در اقیانوس آرام بود خسارتی ببار نیاورده است.
چهار سازمان عمدۀ رسانه ای جهان، « ویکی لیکس » را بخاطر انتشار بیش از دویست و پنجاه هزار سند سانسور نشده محکوم کرده اند. « نیویورک تایمز »، « گاردین »، « ال پائیس » و « در اشپیگل » با « ویکی لیکس » که گفته میشود بیش از دو میلیون سند دیپلماتیک ایالات متحده را از یک سرباز آمریکایی کسب کرده همکاری داشتند. ویکی لیکس برای انتشار نسخه های ویرایش شده این اسناد با گروهی برگزیده از سازمانهای رسانه یی توافقنامه یی داشت. چهار سازمان رسانه یی نامبرده روز جمعه در بیانیۀ مشترکی اعلام کردند که داد و ستدهای پیشین آنها با ویکی لیکس بر این پایۀ روشن بود که آنها تنها اسنادی را منتشر میکنند که بطور کامل ویرایش شده باشد.
اتحادیهی اروپا روز جمعه خرید نفت از سوریه را تحریم، و شمار دیگری از مقامهای آن کشور را مشمول مجازاتهایی کرد. وزیران خارجهی اتحادیهی اروپا روز جمعه در نشست خود در لهستان در اعلام کردند که در اعتراض به سرکوبهای رژیم بشار اسد، واردات نفت از سوریه، از تاریخ ۱۵ نوامبر متوقف خواهد شد. اتحادیهی اروپا ،در نشست روز جمعه، همچنین هفت مقام دیگر حکومت سوریه را در فهرست تحریمهای خود قرار داد. اتحاديه اروپا ۹۵ درصد نفت سوريه را می خرد که فروش اين مقدار نفت، يک سوم درآمدهای حکومت بشار اسد را تشکيل میدهد.
به گفتهی فرمانده پليس راه ایران، تصادفات رانندگی در تعطیلات سه روزهی عید فطر ۹۰ کشته بر جای گذاشته است. محمدرضا مهماندار، فرمانده پلیس راه کشور، به خبرگزاری ایسنا گفته است از روز سهشنبه تا پنجشنبه ۴۵۲ فقره تصادف در جادههای کشور روی داده است که ۹۰ کشته و ۳۸۳ زخمی بر جای گذاشته است. بنابر همین گزارش، «عدم توجه به جلو» و «انحراف به چپ» دو علت مهم تصادفات در این سه روز بوده است.
به گفتهی مقامهای پاکستان، طالبان حدود ۴۰ نوجوان را که به اشتباه از مرز پاکستان گذشته و وارد خاک افغانستان شده بودند ربودهاند. بنابر همین گزارش، این نوجوانان که از شهر مامون، در منطقهی پشتونشین باجور بودهاند، روز چهارشنبه هنگام تفریح در کوههای منطقه به اشتباه وارد خاک افغانستان شدهاند. به گفتهی محمد حسیب، یکی از مقامهای دولت پاکستان، طالبان ۲۰ کودک زیر ده سال را آزاد کرده اما پسران ۱۲ تا ۱۴ سال را همچنان در گروگان دارد. مقامهای افغانستان هنوز به این گزارش واکنش رسمی نشان ندادهاند و فقط سخنگوی وزارت کشور افغانستان آن را «شایعه» خوانده است.
اجلاس چهارجانبهی امنیت منطقهای روز جمعه در پایتخت تاجیکستان برگزار شد. رهبران چهار کشور تاجیکستان، افغانستان، پاکستان و روسیه در بیانیهی پایانی این نشست تعهد کردند که در زمینهی مبارزه با افراطگرایی و مبارزه با قاچاق مواد مخدر با یکدیگر همکاری کنند. رهبران این چهار کشور همچنین از نیروهای بینالمللی در افغانستان خواستهاند که پیش از خروج از آن کشور، آموزش نیروهای امنیتی افغان را ارتقا بخشند.
در پی ادامه خودداری اسرائیل از پوزشخواهی از ترکیه به خاطر حمله سربازان اسرائیلی به کشتی ترکیهای «ماوی مرمره» که ۹ کشته بر جای گذاشت، ترکیه روز جمعه از اخراج سفیر اسرائیل و معاون او از آنکارا و کاهش سطح روابط خود با اسرائیل خبر داد.در پی ادامه خودداری اسرائیل از پوزشخواهی از ترکیه به خاطر حمله سربازان اسرائیلی به کشتی ترکیهای «ماوی مرمره» که ۹ کشته بر جای گذاشت، ترکیه روز جمعه از اخراج سفیر اسرائیل و معاون او از آنکارا و کاهش سطح روابط خود با اسرائیل خبر داد. احمد داووداوغلو، وزیر خارجه ترکیه، که این هفته در «آخرین ضربالاجل» کشورش به اسرائیل تأکید کرده بود که اسرائیل تنها تا شامگاه پنجشنبه برای پوزش ازترکیه مهلت دارد، پیش از ظهر جمعه، در نشستی خبری تصمیمهای دولت ترکیه علیه اسرائیل را تشریح کرد. او مهمترین گامهای ترکیه علیه اسرائیل در حال حاضر را از این قرار اعلام کرد: اخراج سفیر اسرائیل و معاون او از ترکیه، کاهش سطح روابط نظامی و دیپلماتیک و اتخاذ تدابیر دفاعی لازم برای حمایت از کشتیهایی که در دریای مدیترانه در سواحل ترکیه تردد میکنند. وزیر امور خارجه ترکیه روز جمعه همچنین اعلام کرد که بالاترین دیپلمات کشورش که در تلآویو، پایتخت اسرائیل، باقی میماند «دبیر دوم» خواهد بود. به گفتهٔ وزیر خارجه ترکیه، «زمان آن فرا رسیده است که اسرائیل بهای لازم را به خاطر عملکردش بپردازد و بیش از این خود را مافوق قانون نبیند». آقای داووداوغلو گفت که «سنگینترین قیمتی که اسرائیل تا حال متحمل شده همین است که دوستی خود را با ما از دست داده است». وزیر خارجه ترکیه تأکید کرد که در صورت ادامه لجاجت اسرائیل در خودداری از پوزشخواهی، ضمن اتخاذ تصمیمات دیگر در آنکارا، تحریم اسرائیل میتواند به طور جدی در دستور کار ترکیه قرار گیرد. طبق تصمیم دولت ترکیه، سفیر اسرائیل در آنکارا و معاون او باید حداکثر تا روز چهارشنبه، شانزدهم شهریور، خاک ترکیه را ترک کنند. اقدام بیسابقه ترکیه در اخراج دو دیپلمات ارشد اسرائیلی همزمان با انتشار گزارش کمیسیون تحقیق دبیرکل سازمان ملل درباره حمله به کشتی «ماوی مرمره» اعلام شد. هیئت تحقیق سازمان ملل در این گزارش محاصره غزه از سوی اسرائیل را قانونی دانسته، اما حمله نیروهای نظامی اسرائیل به کشتی ترک را «افراطی» خوانده است. کشتی «مرمره آبی»، وابسته به سازمان ترکیهای خدمات بشردوستانه، «اینسانی یاردیم وقفی»، خرداد سال گذشته هنگامی که همراه با پنج فروند کشتی دیگر در کاروان موسوم به «ناوگان آزادی یک» برای «کمکرسانی» به سوی غزه میرفت، مورد حمله تکاوران دریایی اسرائیل قرار گرفت. در پی این حمله ۹ شهروند ترکیه کشته و شماری نیز زخمی شدند. در همان زمان شورای حقوق بشر سازمان ملل در گزارشی پس از بررسیهای طولانی، اسرائیل را قویاً به خاطر این حمله دریایی مورد نکوهش قرار داد. وزیر خارجه ترکیه روز جمعه در واکنش به گزارش سازمان ملل تأکید کرد که کشورش نتایج آن را در مورد «قانونی بودن محاصره بندر غزه» قبول ندارد و علیه این امر به دیوان بینالمللی لاهه شکایت خواهد برد. در گزارش سازمان ملل موسوم به گزارش «پالمر» آمده است که قانونی بودن لزوم محاصره غزه، این امکان را به اسرائیل میدهد که برای دفاع از امنیت خود به تدابیر لازم دست بزند. آقای داووداوغلو همچنین گفت که دولت ترکیه ابتکاراتی را برای لغو محاصره غزه از طریق شورای امنیت سازمان ملل متحد پیگیری خواهد کرد. عبدالله گل، رئیس جمهور ترکیه، نیز روز جمعه گفت که گزارش «پالمر» را بیاعتبار میداند. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، هنوز به اقدامات ترکیه و گزارش «پالمر» واکنش نشان نداده است. آقای نتانیاهو در تمامی هفتههای اخیر به وزیران دولت خود دستور داده بود از اظهار نظر علنی درباره این موضوع بپرهیزند و تنها مُشه بُوگی یعلون، وزیر امور راهبردی، که با دبیرکل سازمان ملل و مقامات ترکیه در نیویورک گفتوگوهایی در این خصوص داشته در سخنانی پی درپی، بر خودداری اسرائیل از پوزشخواهی تأکید میکرد. دولت اسرائیل ابراز آمادگی کرده بود که به جای پوزشخواهی، میزان غرامت پرداختی به خانوادههای قربانیان و آسیبدیدگان دیگر را افزایش دهد و یک سری گامهای دیگر در راستای «حسن نیت» بردارد، اما ترکیه اینها را جایگزین پوزشخواهی ندانست.
به گزارش خبرگزاری مهر، کارشناسان بینالمللی برای خروج ژئوپارک قشم از لیست یونسکو، به ایران کارت قرمز نشان دادهاند. هر چند که به گفته اسماعیل کهرم، کارشناسن محیط زیست، مدیر این ژئوپارک این خبر را رد کرده، اما این نخستین بار نیست که یونسکو از شکل اداره ژئوپارک قشم انتقاد میکند.به گزارش خبرگزاری مهر، کارشناسان بینالمللی برای خروج ژئوپارک قشم از لیست یونسکو، به ایران کارت قرمز نشان دادهاند. هر چند که به گفته اسماعیل کهرم، کارشناس محیط زیست، مدیر این ژئوپارک این خبر را رد کرده، اما این نخستین بار نیست که یونسکو از شکل اداره ژئوپارک قشم انتقاد میکند. آقای کهرم در گفتوگو با رادیو فردا به پرسشهایی در همین زمینه پاسخ داده است. گفتوگوی مانیا منصور با اسماعیل کهرم در مورد حذف احتمالی ژئوپارک قشم از فهرست یونسکو ویژگیهای ژئوپارک قشم و دلایل صدور چنین اخطاری چیست؟ قشم بزرگترین جزیره خلیج فارس است با انواع و اقسام زیستگاهها از جنگلهای مانگروی هشت هزار هکتاری گرفته تا کوههای نمکی بسیار زیبا، غارها و سواحلی که انواع لاکپشتها در آن تخم گذاری میکنند. در واقع جزیره قشم مجموعهای است از عوامل زنده و بیجان که ژئوپارک را تشکیل میدهد. اما در زمینه کارت قرمز با مدیر این ژئوپارک که صحبت میکردیم او صدور کارت قرمز از طرف یونسکو را رد کرد و گفت حدود یک سال و نیم پیش یک کارت زرد به ژئوپارک قشم تقدیم شده به خاطر اینکه بسیاری از سازمانها با ژئوپارک همکاری نمیکنند. همان طور که میدانید آنجا یک بندر آزاد است و این منطقه آزاد دوست دارد توسعه اقتصادی پیدا کند با ساخت و ساز، بنادر مختلف، پهلوگاههای کشتی و غیره که این امر مغایرت دارد با مدیریت ژئوپارک. دراثر این عوامل به خصوص ساخت و سازها و ایجاد جادهها در امتداد ساحل و در نتیجه تخریب ساحل و تأسیس باراندازها، یونسکو به مدیر ژئوپارک کارت زرد داده است و این مدیر به طور کلی صدور کارت قرمز را انکار کرد. بر فرض اینکه چنین اتفاقی رخ داده و ژئوپارک قشم از فهرست یونسکو خارج شود، چه تبعاتی در برخواهد داشت؟ سازمانهای بینالمللی وقتی حمایت میکنند از ژئوپارک و مناطق حفاظت شده و پارک ملی را در لیست خود قرار میدهند، از کشور میزبان انتظار دارند که سعی خود را در مراقبت و نگهداری این مناطق به خرج دهد. مثلا تالاب انزلی وقتی جزو کنوانسیون رامسر قرار گرفت، تمام مؤسسات بینالمللی کنوانسیون رامسر و یا سازمان مسئول حفظ طبیعت جهان از ایران انتظار داشت این منطقه را حفظ کند. وقتی ما نتوانیم این ژئوپارک را حفظ کنیم و از لیست خارج شود، دیگر حمایت جهانی از آن نخواهیم داشت و اگر اشکالی پیش آید و مثلا حتی ژئوپارک تخریب هم شود اینها به داد ما نمیرسند. اما وقتی منطقهای در لیست یونسکو قرار دارد از نظر مالی، تکنیکی و ارسال متخصص میتوانند به ما کمک کنند. با این کمکها ما میتوانیم این ژئوپارک را به عنوان یک مرکز توریستی نگهداریم. اگر این منطقه تخریب شود درآمد ایران از ژئوپارک قشم که قرار است برای تمام دنیا یک هدف توریستی باشد از بین میرود و ما ضرر میکنیم از نظر کسب دلارهای توریستی. از طرف دیگر منطقه از طرف سازمانهای بینالمللی و یونسکو به حال خود رها میشود و به آن رسیدگی نمیشود. البته مهمترین لطمهای که به ما وارد میشود لطمه پرستیژی است چون ما خودمان درخواست میدهیم این منطقه جزو لیست ژئوپارکهای جهان و تحت نظر یونسکو قرار گیرد و وقتی نتوانیم شرایط حفاظت و مدیریت ژئوپارک را رعایت کنیم به راستی از نظر جهانی نتوانستیم به تعهدات خود عمل کنیم و این مسئله جنبه خوشی درعرصه بینالمللی ندارد. برای جلوگیری از احتمال خارج شدن ژئوپارک قشم از فهرست یونسکو چه راه کارهایی پیش روی مسئولان محیط زیست قشم قرار دارد؟ اگر کارت قرمز صادر شود یونسکو شرایطی را اعلام میکند که به آن دلایل کارت قرمز دادهاند و راه حل را هم ارائه میدهند و میگویند مثلاً شما تا بازدید بعدی یک سال و یا دوسال فرصت دارید این معایب را برطرف کنید. آقای کهرم، اصطلاح ژئوپارک را به طور دقیق توضیح دهید. ژئوپارک منطقهای است که دارای حداکثر تنوع عوامل زمینشناختی است. یعنی اینجا برخلاف پارک ملی و یا مناطق حفاظت شده تکیه روی عوامل زمینشناختی است. پارک ملی کویر یا پارک ملی گلستان بیشتر تکیه بر روی حیات وحش و نوع گیاهان است، در حالی که در ژئوپارک عوامل طبیعی زمینشناختی مانند تپههای نمکی، کوهها، غارها و انواع شیب دراز که در ساحل هست موردتوجه قرار میگیرد. با تعریف مجموعه ژئوپارک که مفهوم جدیدی است، قشم در ایران منحصر به فرد است و همچنین در خاورمیانه هم اولین است.
ترکیه روز جمعه سطح روابطش را با اسرائیل، بخاطر عذرخواهی نکردن اسرائیل در ماجرای حمله به کاروان دریایی ِ حامل کمک به غزه، کاهش داد. احمد داود اوغلو، وزیر خارجهی ترکیه، اعلام کرد: چون اسرائیل از عذرخواهی بخاطر این حمله همچنان سرباز می زند، آنکارا سطح روابطش با تلآویو را کاهش داده و از سفیر اسرائیل خواسته است خاک ترکیه را ترک کند. این حمله در خرداد ماه پارسال انجام گرفت. داود اوغلو افزود: ترکیه همکاریهای نظامی با اسرائیل را نیز به حال تعلیق در میآورد. کاهش سطح روابط ترکیه با اسرائیل، در پی انتشارگزارش هيأت تحقيق سازمان ملل، در مورد حمله نيروی دريايی اسرائيل به کشتیِ حامل کمک به مردم غزه، صورت می گیرد. در این گزارش، که نسخهای از آن روز پنجشنبه در روزنامهی نيويورکتايمز منتشر شد، محاصرهی دريايی غزه از جانب اسرائيل عملی قانونی شمرده شده اما اقدام نيروی دريايی آن کشور درحمله به کشتی تُرک، «خشونت بیدليل و بيش از حد» توصیف شده است. در این حمله ۹ ترک کشته شدند.
سازمان دیدهبان حقوق بشر میگوید ایران و ترکیه در حملات اخیر خود علیه کردستان عراق، هیچ تلاشی نکردهاند تا آسیبها به غیرنظامیان کمتر شود. این سازمان در بیانیهای که روز جمعه منتشر شد اعلام کرده است ایران «به احتمال زیاد» عمدا غیرنظامیان کرد را در این منطقه هدف قرار میدهد. درگیریها میان سپاه پاسداران و نیروهای پژاک از اوایل مردادماه آغاز شده و تاکنون به جز تلفات دو طرف، به ساکنان غیرنظامی منطقه نیز آسیبهای بسیار زده است. ماه گذشته مقامات محلی عراق اعلام کردند که درگيریها در مناطق مرزی باعث آواره شدن بيش از ۲۰۰ خانوار شده است.
یوشیهیکو نودا روز جمعه به عنوان نخست وزیر جدید ژاپن سوگند یاد کرد. آقای نودا در کنفرانسی خبری اعلام کرد مهمترین اولویت دولتش بازسازی ویرانیهای زلزله و سونامی پنج ماه پیش و بحران ناشی از آسیبدیدگی نیروگاه فوکوشیما است. نخست وزیر جدید ژاپن جانشین نائوتوکان شده است که پس از انتقادها نسبت به عملکردش در زلزلهی ۱۱ مارس از سِمتش کناره گرفت. یوشیهیکو نودا ششمین نخست وزیر ژاپن در پنج سال گذشته است.
ترکیه میگوید در طرح سپر دفاع موشکی ناتو در اروپا مشارکت میکند و بخشی از رادارهای این طرح در ترکیه مستقر خواهند شد. بر پایه بیانیهای که وزارت خارجه ترکیه روز پنجشنبه منتشر کرد، گفتوگوی مقامهای این کشور با ناتو به مراحل پایانی رسیده و آنکارا در توسعه سامانه رادارهای ضدموشک ناتو مشارکت خواهد کرد. وزارت خارجه ترکیه گفته است استقرار رادارهای طرح سپر موشكی در تركيه «توان دفاعی ناتو و سامانهی دفاع ملی تركيه را افزايش خواهد داد». در بیانیهی وزارت خارجه ترکیه به زمان و مکان استقرار این رادارها اشارهای نشده است.
فعالان سیاسی سوریه گفتهاند علیرغم سرکوبهای خونین، امروز نیز پس از نماز جمعه دست به تظاهرات علیه رژیم بشار اسد میزنند. مخالفان حکومت سوریه امروز را روز «مرگ، نه ذلت» نامیدهاند. سازمان ملل تخمین زده است در اعتراضهای حدود شش ماه گذشته در سوریه بیش از دو هزار و دویست تن کشته شدهاند. از سوی دیگر، وزیران خارجه اتحادیهی اروپا قرار است در نشست روز جمعه خود در لهستان، تصویب تحریمهایی بیشتر علیه حکومت سوریه را بررسی کنند.
مهدیه گلرو، عضو انجمن اسلامی دانشگاه علامه، در نامهای از زندان اوین به رئیس قوه قضائیه نسبت به «مجازاتهای خانوادگی» که به نوشته او «در دو سال اخیر باب شده» انتقاد کرده و به «بیعدالتیها» در حق همسرش اعتراض کرد.مهدیه گلرو، نایب پیشین دبیر انجمن اسلامی دانشگاه علامه، در نامهای از زندان اوین به صادق لاریجانی، رئیس قوه قضائیه، نسبت به «مجازاتهای خانوادگی» که به نوشته او «در دو سال اخیر باب شده» انتقاد کرده و به «بیعدالتیها» در حق همسرش اعتراض کرد. در نامه این زندانی سیاسی که روز پنجشنبه در وبسایت «جرس» انتشار یافته مهدیه گلرو مینویسد که بازجوی پرونده در ارتباط با بازداشت همسرش، وحید لعلیپور، به وی گفته است: «به دلیل رابطه نزدیک و حسی –عیاق بودن شما- ما وی را بازداشت کردهایم تا با تو راحتتر کنار بیاییم.» مهدیه گلرو، دانشجوی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، یازدهم آذر سال ۱۳۸۸ بازداشت و سپس به اتهام «تبلیغ علیه نظام، تجمع و تبانی به قصد بر هم زدن امنیت ملی» و نیز صدور بیانیه به مناسبت روز دانشجو از داخل زندان، به ۳ سال و شش ماه زندان محکوم شد. وحید لعلیپور، همسر این فعال دانشجویی، که پیش از این «هیچگونه فعالیت سیاسی نداشته» و اسفندماه همان سال با وثیقه از زندان آزاد شده بود، در دادگاه به تحمل یک سال حبس تعزیری و یک سال حبس تعلیقی محکوم و در آخرین روز مرداد سال جاری برای گذراندن حکم یک سال محکومیتش بازداشت شد. مهدیه گلرو در نامه خود به صادق آملی لاریجانی، نظر وی را به اصل «شخصی بودن جرم و مجازات» جلب کرده و افزوده است: «با توجه به ماده ۱۶۸ قانون اساسی تقاضا دارم پرونده همسرم که تنها چند صفحه است را در یک بعدازظهر طولانی تابستان که زمان کوتاهی خواهد گرفت مطالعه نمایید تا شاید پایانی بر مجازاتهای خانوادگی باشد که در طی دو سال اخیر باب شده است.» خانم گلرو فشارها بر همسرش را مصداق مجازاتهای خانوادگی از سوی قوه قضائیه در ایران دانسته و افزوده است: «در تمام طول ۲۱ ماه که مسئله پروندهسازی برای همسرم فشار روحی مضاعفی را بر من داشت بارها با آقایان لواسانی و رشته احمدی درباره پرونده گفتوگو داشتهایم که در جواب آنها اظهار میداشتند: عملکرد تو بر پرونده وی اثر خواهد داشت.» پیش از این رضا خندان، همسر نسرین ستوده، وکیل زندانی، نیز که در نامهای خطاب به دادستان تهران نسبت به وضعیت همسرش ابراز نگرانی کرده است در مصاحبه با رسانههای خارج از کشور، فراهم نشدن حق ملاقات با خانم ستوده و نحوه رفتار با او را «نوعی مجازات خانوادگی» توصیف کرده بود. تاکنون نمونههای مختلفی از فشار بر اعضای خانواده برای وادار کردن افراد به اقرار و اعتراف یا همکاری با دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی گزارش شدهاست. از جمله ماموران اطلاعاتی از همسر سابق مهدی محمودیان، یکی از متهمان رویدادهای پس از انتخابات، خواستند که علیه وی شکایت کند تا محکومیت وی بیشتر شود. شیرین عبادی، تنها برنده ایرانی جایزه نوبل، نیز پیش از این در گفتوگو با رادیوفردا از تهدید جانی خود و همسرش توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی خبر داده و گفته است که مأموران جمهوری اسلامی تمام حسابهای بانکی و حقوق بازنشستگی همسرش را در ایران ضبط و توقیف کردهاند.
ترکیه، همسایه شمال غربی ایران، با نصب رادار سامانه ضدموشکی سازمان ناتو در خاک خود موافقت کرد. خبرگزاریها نخستین هدف از نصب این رادار هشدار اولیه را «مقابله با تهدید موشکی جمهوری اسلامی ایران» قید کردهاند، نکتهای که ترکیه در بیانیه خود به آن اشاره نکرده است.ترکیه، همسایه شمال غربی ایران، با نصب رادار سامانه ضدموشکی سازمان ناتو در خاک خود موافقت کرد. نخستین هدف نصب این رادار هشدار اولیه «مقابله با تهدید موشکی جمهوری اسلامی ایران» قید شده، نکتهای که ترکیه در بیانیه خود به آن اشاره نکرده است. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، وزارت امور خارجه ترکیه در بیانیهای به همین مناسبت اعلام کرده است که مذاکرات در این زمینه به «مراحل نهایی خود» رسیده، اما به زمان و مکان نصب این رادار اشارهای نکرده است. اعضای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، اواخر آبانماه سال ۱۳۸۹ در اجلاسی در لیسبون، پایتخت پرتغال، بر سر نصب و استفاده از سامانه ضدموشکی اروپا برای مقابله با موشکهای بالیستیک ایران به موافقت رسیدند. ترکیه به عنوان یکی از اعضای این سازمان با کلیات این توافقنامه موافقت کرد، اما در همان زمان تهدید کرد که اگر در آن آشکارا به ایران به عنوان تهدید اشاره شود، با تصویب این طرح مخالفت خواهد کرد. در بیانیه وزارت خارجه ترکیه که روز جمعه منتشر شد بر این تاکید شده است که این رادار ضدموشکی توانایی دفاعی ترکیه و کل ناتو را بالا خواهد برد، اما به نام ایران و تهدید جمهوری اسلامی اشارهای نشده است. از سوی دیگر اواخر تیرماه سال جاری مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ایران در گزارشی از سپر دفاع موشکی ناتو به عنوان «تهدیدی جدی برای جمهوری اسلامی ایران» یاد کرد. اما این در حالی بود که مقامهای نظامی ایران بارها بر بیاثر بودن هرگونه سپر دفاع موشکی برای مقابله با موشکهای ایرانی تأکید کردهاند. بنا بر طرحی که سازمان ناتو برای سامانه ضدموشکی در نظر دارد، سامانه رادارهای ضدموشکی آمریکا که علاوه بر ترکیه قرار است در رومانی و لهستان نیز پیاده شود به سامانه دفاع ضدموشکی اروپا مرتبط خواهد شد. هدف از این طرح ایجاد سامانهای گسترده برای حفاظت از تمام کشورهای عضو ناتو در برابر حمله با موشکهای برد متوسط قید شده است. ترکیه در چند سال اخیر به دلیل روابط اقتصادی گسترده و بسیار نزدیک با ایران در برابر برنامه هستهای تهران موضعی مخالف با آمریکا اتخاذ کرده و بارها تاکید کرده است که به جای تحریم باید به راه حل دیپلماتیک برای مسئله هستهای متوسل شد. با این حال، آن طور که روزنامه بریتانیایی گاردین میگوید، توافقنامه رادار ضدموشکی ناتو در زمانی دارد نهایی میشود که ترکیه و ایران بر سر سرکوب اعتراضات مردمی در سوریه با یکدیگر اختلاف پیدا کردهاند. ترکیه اخیرا چند بار از سوریه و بشار اسد به دلیل برخورد خشونتبار با مردم این کشور انتقاد شدید کرده و به اسد توصیه کرده است با مردم خود مدارا کند، توصیهای که تاکنون نشنیده گرفته شده است.
هفتهنامه آمریکایی تایم، نگاهی دارد به روند رو به شتاب مهاجرت ایرانیان به مالزی و شرایط زندگی و فعالیتهای آنها در این کشور چند نژادی.هفتهنامه آمریکایی تایم، نگاهی دارد به روند رو به شتاب مهاجرت ایرانیان به مالزی و شرایط زندگی و فعالیتهای آنها در این کشور چند نژادی. در آغاز این گزارش خبرنگار هفتهنامه تایم، به اشتغال بیش از ۶۰ نفر از این ایرانیان در کار دوبله برنامههای تلویزیونی سرگرم کننده برای شبکه خصوصی (GEN-TV) اشاره میکند. این شبکه که دفتر اصلی آن در دوبی است از طریق ماهواره، برنامههای تلویزیونی مثل سریالهای برزیلی، کارتونهای ژاپنی و ویدئوهای موسیقی آمریکایی را از طریق فرستندههای خود در مالزی برای مخاطبان در ایران مخابره میکند. عابد رنگآمیز یکی از مجریان این شبکه تلویزیونی میگوید: «مالزی به نقطه پرش ایرانیان مشتاق مهاجرت بدل شده است. از میان سه کشوری که برای سفر ایرانیان ویزا نیاز ندارد مالزی بهترین مورد است. دو کشور دیگر ترکیه و ترکمنستان هستند.» هفتهنامه تایم میافزاید که تعداد ایرانیان ساکن مالزی هنوز چندان زیاد نیست ولی تعداد آنها به سرعت رو به افزایش است. حدود ۶۰ هزار ایرانی در این کشور مشغول کار، تحصیل و یا در انتظار دریافت ویزا برای کشورهای دیگراند. ایرانیها در بیش از دو هزار مؤسسه اقتصادی مالزی سهام دارند و حدود ۱۵ هزار ایرانی در دانشگاههای مالزی مشغول کار یا تحصیل هستند. میزان مهاجرت ایرانیان به مالزی در سال گذشته حدود ۱۴ درصد افزایش یافته است. برای بسیاری از ایرانیان برای گریز از محدودیتها و سختگیریهای موجود در جامعه ایران به مالزی میآیند و در این کشور چند نژادی که تساهل جزیی از فرهنگ آن است از آزادیهای شخصی بیشتری برخوردارند. به همین خاطر مالزی به یکی از نقاط اصلی برای ترتیب دادن کنسرتهای موسیقی و حتی دیسکوهای ایرانی بدل شده است. هفته نامه تایم یادآوری میکند که با این همه زندگی در مالزی برای همه ایرانیان بدون دردسر نیست. علی منافی یک مجری رادیو که به تازگی و با قبول خطرات فراوان از ایران به مالزی آمده است، میگوید: «دین و معنویت یک امر خصوصی است. ولی در این کشور مساجد و روحانیون زیادی هست.» ایرانیان شیعه نمیتوانند در مساجد مالزی نماز بخوانند. برخی از آنها برای مراسم مذهبی به اجتماعات سفارت جمهوری اسلامی میروند. در عین حال دولت و پلیس با ایرانیان مخالف دولت که در آن کشور قصد فعالیت و یا تظاهرات دارند با شدت عمل برخورد میکند. تظاهرات مخالفان دولت در سالگرد حوادث انتخابات در برابر ساختمان سازمان ملل متحد در مالزی با گاز اشکآور و فشار نیروهای پلیس متوقف شد. ایرانیان مالزی میگویند که مردم این کشور همیشه به بدترین نمونههای جامعه ایرانی ساکن این کشور فکر میکنند. سال گذشته بازداشت یک گروه ۱۵ نفره به خاطر قاچاق مواد مخدر چهره جامعه ایرانی را به شدت مخدوش کرده است. برخی از ایرانیان میگویند که برای پرهیز از تبعیض و برخورد بد در جامعه مالزی هویت ایرانی خود را برملا نمیکنند. به گفته نفیسه مطلق یک خبرنگار عکاس ایرانی که در مالزی انتشار یک مجله را برای مخاطبان ایرانی آغاز کرده است، درک فرهنگی متقابل بین دو گروه زمان میبرد. وی میافزاید : «اکثر ایرانیها با فرهنگ کشورهای اروپای غربی و آمریکا آشنا هستند ولی اطلاعات آنها در مورد کشورهای آسیایی و مالزی بسیار کم است.» وی معتقد است که بسیاری از جنبههای زندگی مردم مالزی با ایران شباهت فراوانی دارند. هفتهنامه تایم در پایان گزارش خود اشاره میکند که بسیاری از این ایرانیان با هدف ساختن آینده بهتری برای فرزندان خود به مالزی آمدهاند و امید آنها این است که کودکان آنها بتوانند در محیطی آرامتر و در مدارس و دانشگاههای بهتر و آزادتری ادامه تحصیل دهند.
یکی از معاونان ارشد در کنگره آمریکا با اشاره به همکاری بیشتر چین با آمریکا به خبرگزاری رویترز گفت که «چینیها به خاطر همکاری بیشتری که در زمینه تحریمهای ایران با ما دارند در حال کسب اعتبار و امتیاز بیشتر نزد مقامهای آمریکایی هستند».گزارشها حاکی است با افزایش فشارهای ایالات متحده بر شرکتهای چینی برای توقف سرمایهگذاری در بخش نفت و گاز ایران، چین نیز هماینک سخن از کنارهگیری از سرمایهگذاریهای جدید در بخش انرژی ایران میگوید. یکی از معاونان ارشد در کنگره آمریکا که نخواسته نامش فاش شود به خبرگزاری رویترز گفت که «چینیها به خاطر همکاری بیشتری که در زمینه تحریمهای ایران با ما دارند در حال کسب اعتبار و امتیاز بیشتر نزد مقامهای آمریکایی هستند». این معاون در کنگره آمریکا که مسائل مربوط به روابط آمریکا و چین را از نزدیک دنبال میکند به رویترز گفت: «این موضوع به اواسط یا اواخر سال ۲۰۱۰ بازمیگردد و چینیها از همان زمان به صراحت به ما گفتند که نمیتوانیم اعلام کنیم، اما متوجه خواهید شد که [با ایران] قرارداد جدید امضا نخواهیم کرد.» ایران که دومین کشور بزرگ تولیدکننده نفت عضو اوپک به شمار میآید، برای سر پا نگاه داشتن صنعت نفت خود به میلیاردها دلار سرمایهگذاری خارجی نیاز دارد و پس از آن که شرکتهای بزرگ نفتی غربی تحت فشار ایالات متحده آمریکا و همپیمانانش از بازار ایران خارج شدند، تهران برای پر کردن خلاء موجود بیش از پیش به شرکتهای چینی روی آورد. با وجود آن که واردات نفت خام چین از ایران افزایش نشان میدهد، اما چهار مدیر اجرایی چینی در پکن در ماههای اخیر از عقبنشینی و کاهش سرعت سرمایهگذاری شرکتهای چینی در ایران خبر دادهاند. مقام کنگره آمریکا روز جمعه در ادامه به رویترز گفته است که مقامهای آمریکایی به دفاتر مدیران بخش انرژی چین مراجعه میکنند و مرتباً از آنها میخواهند تا به سرمایهگذاری در ایران پایان دهند. به گفته وی، بیاعتنایی پیشین چین نسبت به این درخواست آمریکا در حال تغییر است و مدیران چینی در صحبتهای خود با مقامهای آمریکایی حتی صراحتاً از واژه «کنار کشیدن از سرمایهگذاری در ایران» سخن گفتهاند. بنا بر این گزارش، تهران نیز متوجه این موضوع شده و به شرکتهای چینی هشدار داده است که باید در پروژههای انرژی ایران از خود مشارکت بیشتری نشان دهند. در همین حال رستم قاسمی، فرمانده پیشین قرارگاه خاتمالانبیا سپاه و وزیر جدید نفت ایران، تأکید کرده است که قرارگاه خاتمالانبیا سپاه «باید به جایگزینی برای شرکتهای بزرگ خارجی تبدیل شود». هفته گذشته همچنین خبر رسید که شرکت ملی نفت ایران به دلیل تاخیرهای متعدد، شرکت گازپروم روسیه را به عنوان بزرگترین شرکت گازی جهان از طرح توسعه میدان مشترک نفتی آذر کنار گذاشته است.
سازمان دیدبان حقوق بشر در بیانیهای که روز جمعه منتشر شد با انتقاد از عملکرد ترکیه و ایران در اقلیم کردستان عراق بر اساس «شواهد موجود» اعلام کرد که ایران «به احتمال زیاد» عمدا غیرنظامیان کرد را در این منطقه هدف قرار میدهد.سازمان دیدبان حقوق بشر در بیانیهای که روز جمعه منتشر شد با انتقاد از عملکرد ترکیه و ایران در اقلیم کردستان عراق بر اساس «شواهد موجود» اعلام کرد که ایران «به احتمال زیاد» عمدا غیرنظامیان کرد را در این منطقه هدف قرار میدهد. اشاره این سازمان مدافع حقوق بشر به درگیریها میان سپاه پاسداران جمهوری اسلامی و نیروهای پژاک است که از اوایل مردادماه گذشته آغاز شده و تاکنون از هر دو طرف تلفات فراوان داشته است. اما تلفات و قربانیها فقط به این نیروهای درگیر محدود نشده و دامن مردم غیرنظامی ساکن در منطقه را نیز گرفته است. از جمله مقامات محلی عراق و سازمانهای غيردولتی فعال در شمال عراق در نیمه مردادماه اعلام کردند که این درگيریها در مرز ايران و عراق، باعث آواره شدن بيش از ۲۰۰ خانوار شده است. حال دیدبان حقوق بشر در بیانیه تازه خود با انتقاد از دو دولت ترکیه و ایران میگوید این دو «برای به حداقل رساندن اثر حملات خود بر غیرنظامیان» دست به اقدامات لازم نزدهاند. در همین زمینه جو استورک، معاون بخش خاورمیانه در این سازمان، در بیانیه روز جمعه میافزاید: «در مورد ایران، احتمال فراوان هست که غیرنظامیها عمدا هدف قرار میگیرند.» به گفته آقای استورک، «ایران و ترکیه باید هر چه در توان دارند برای حفاظت از غیرنظامیها و اموال آنها به انجام برسانند، صرف نظر از این که دلیل حملاتشان به کردستان عراق چیست». حملات ترکیه در این منطقه خودمختار در شمال عراق زمانی آغاز شد که بر اثر دو انفجار در منطقه کردنشین جنوب شرقی ترکیه و در نزدیکی مرز عراق در اواخر مردادماه هشت سرباز ترک کشته شدند، و وزیر دفاع ترکیه اعضای گروه پ. کا. کا را مسئول این بمبگذاریها دانست. دیدبان حقوق بشر به نقل از «ساکنان و مقامات عراقی» میگوید که «بسیاری از نقاط هدف حمله کاملا غیرنظامی هستند و گروههای مسلح در آنها فعال نیستند». به گفته یک مقام ارشد در کردستان عراق، ترکیه تنها در یک مورد در یک حمله هوایی در روز ۲۱ اوت به نقطهای از سلیمانیه عراق یک خانواده هفتنفره را از پای درآورده است، اتهامی که آنکارا رد کرده است. حزب کارگران کردستان ترکیه، پ. کا. کا.، هر از گاهی دست به حملاتی پراکنده در خاک این کشور میزند، اقدامی که گروه پژاک، حیات آزاد کردستان، در خاک ایران به انجام میرساند.
جان او سالیوان -- بیست سال پیش در یک میهمانی معصومانه در جده مهمان روزنامه «عکاظ» بودم که یکی از میزبانان خوشمشرب من رفت پشت بلندگو و اعلام کرد که «حالا همه آمادهایم سخنرانی آقای سالیوان را درباره سهم اعراب از پروسترویکا را بشنویم». به نظر میرسید که جای مناسبی برای این سخنرانی بود چون مهمانان عمدتاً اهل رسانه بودند و این برای من جالب بود.بیست سال پیش داشتم در یک میهمانی معصومانه در جده از اوقات خود لذت میبردم. مهمان روزنامه «عکاظ» بودم که ناگهان به صورت بیرحمانهای قربانی یک توطئه شدم. البته منظورم از این قربانی شدن حالت استعاری کلمه است. یک مهمانی بدون مشروب الکلی بود. یکی از میزبانان خوشمشرب من رفت پشت بلندگو و اعلام کرد که «حالا همه آمادهایم سخنرانی آقای سالیوان را درباره سهم اعراب از پروسترویکا را بشنویم». به نظر میرسید که جای مناسبی برای این سخنرانی بود چون مهمانان عمدتاً اهل رسانه بودند و این برای من جالب بود. میزبان من با لبخند مرا به پشت تریبون خواند. همانطور که نزدیک میشدم آهسته با نجوا از او پرسیدم چقدر وقت دارم برای صحبت؟ - خیلی نه. در حدود ۴۰ تا ۵۰ دقیقه. ویدئویی از این جلسه باید نزد کسی باشد و میدانم بالاخره یک روز پخش آن مرا شرمنده خواهد کرد. همینقدر بگویم که توانستم بدون تظاهر به خستگی سخنانم را به پایان برسانم و به سؤالات حاضران هم پاسخ بدهم. چون معمولاً در این گونه موارد برای فرار از سخنرانی بعضی سخنرانها خستگی را بهانه میکنند. ولی من به صورت جدی به موضوع پرداختم. ولی باید اذعان کنم که سؤالها را جواب ندادم. پرسترویکای عرب یکی از دلایل این امر این بود که من نمیدانستم واقعاً سهم اعراب از پروسترویکا چیست. حتی معنی این عبارت را هم نمیفهمیدم. از طرف دیگر خود میزبان من هم نمیدانست منظور از این عبارت چیست. رویدادهای موسوم به انقلابهای مخملی در اروپای مرکزی و شرقی و نیز پروسترویکای گورباچف که داشت فروپاشی شوروی را تدارک میدید همه را تحت تأثیر قرار داده بود. اما آنها هیچکدامشان به این نتیجه بدیهی و منطقی نرسیده بودند که رژیمهای عرب باید آزادیهای بیشتری را در اختیار مردم خود قرار دهند. این موضوع اصلاً مطرح نشد. به جای آن بسیاری از آنها بر سر این بحث میکردند که حالا که دیگر شوروی یک ابرقدرت نیست ایالات متحده نیازی به اسرائیل در خاورمیانه به عنوان یک شریک استراتژیک ندارد و به همین دلیل آمریکا میتواند کم کم پیوندهایش با اسرائیل را کمتر کند و روش دوستانهتری را در قبال آرمانهای فلسطینی در پیش بگیرد. ظاهراً از نظر آنها این سهمی بود که اعراب از پروسترویکا میخواستند و تمام شب به این بحث داغ ولی خارج از موضوع گذشت. خوب، من به سؤالات پاسخ مناسبی ندادم. با اینهمه امسال تاریخ به جای من پاسخ داد. اکنون میتوان گفت سهم اعراب از پروسترویکا این است که اعراب باید از همان میزان از آزادی و دموکراسی بهرهمند شوند که مردم جمهوری چک، روسیه، قزاقستان و دیگر مردم زیر سلطه شوروی در بین سالهای ۱۹۸۹ و ۱۹۹۱ خواهان آن بودند و به دست آوردند. قربانیهای سخت برای آزادی مصریها، تونسیها و لیبیاییها اکنون ثابت کردهاند که آنها نیز آزادی را ارج مینهند و آمادهاند که در این راه قربانیهای سختی بدهند. این به این معنی نیست که دموکراسی لیبرال میتواند به همین سادگی در خاورمیانه شکوفا شود. اما این پرسش اساسی را مطرح میکند که آیا جوامع عرب به راستی خواهان آنند یا نه؟ پاسخ به این پرسش به نظر من مثبت است. آنها حتی برای دستیبابی به آن حاضرند از جان خود بگذرند. در طول دو دهه جامعه جهانی همان برخورد غریبی را با این مسئله کرده است که شنوندگان سخنرانی من در مهمانی روزنامه عکاظ. همه کسانی که میخواستند دوستی خود را به اعراب نشان دهند فقط و فقط به مسئله تنشهای اسرائیل و فلسطینی پرداختند. اما به این نکته که مردم عرب خواهان آزادیهایی مانند غربیها هستند اصلاً توجهی نشد. زمانی هم که این نظر توسط دولت جورج بوش عنوان شد جهان با آن به عنوان یک توهم و خیالبافی نومحافظهکارانه برخورد کرد. رویدادهای جنگ عراق هم به کنار زدن آن کمک کرد. با این همه اکنون دیگر بر ما روشن است که مطالبات سالهای ۱۹۸۹ و ۱۹۹۱ گرچه از نظر سیاسی از یک قماش نبودند در ذهن و فکر جوانان قاهره، تونس، دمشق و طرابلس آرام آرام داشت رسوب میکرد. ساختار پدرسالار و سرکوبگر این جوامع به این جوانانی که خوب درس خوانده بودند و مسئولانه کار میکردند به چشم فرزندان فرومانده یک رژیم خودکامه نگاه میکرد. اما فناوریهای تازه قدرت انحصاری حکومتها را در هم شکسته بود و اکنون هر کسی با یک لپتاپ میتوانست از لندن تا سیدنی به رسانههای آزاد دسترسی داشته باشد. اسلامگرایی انگیزهای برای اندیشههای آزادیخواهانه حالا دیگر اندیشهها آزادانه منتشر میشد. برخی از این اندیشهها مانند اسلامگرایی افراطی در بهترین شکل خود با فکر آزادی و دموکراسی برخوردی تردیدآمیز داشت. با اینهمه مانند هر ایدئولوژی اسلامگرایی نیز هم واکنشهای روشنفکرانه به وجود آورد و هم واکنشهای توافقآمیز. به این صورت اندیشههای لیبرال شکل گرفت. این بازار پر از مفاهیم بیشمار و گوناگون سیاسی در یک چیز وجه اشتراک داشت: رویارویی با خودکامگی. جوانان عرب ممکن است به این مسئله چنین نگاه نکنند. اما پس از بیست سال آنها سهم خود را از پروسترویکا میخواستند. این خواست در هیبت بیداری اعراب نمایان شد. آیا جوانان آسیای مرکزی از آذربایجان گرفته تا دیگر کشورهای خودمختار شوروی پیشین هم امروز سهمی از این بیداری اعراب خواستارند؟ متخصصان و ناظران منطقه ممکن است چنین تحلیلی را سادهلوحانه یا در بهترین شکلش زودرس بنامند. آنها غالباً به موانع سخت اشاره میکنند و به این مسئله که در این جوامع اپوزیسیونی به آن صورت وجود ندارد و اینکه این حکومتها مذهب را تحت کنترل خود دارند و یا اینکه روسیه و چین به عنوان دو قدرت برتر منطقه هرگز اجازه عرض اندام به ساختارهای دموکراتیک نخواهند داد. میشود گفت کمابیش قطعاً حق با آنهاست. اما مگر نه اینکه همین متخصصان و ناظران منطقه تا زمانی که این رویدادها در کشورهای عرب صورت نگرفته بود آنها را نمیتوانستند در ذهن تجسم کنند؟ و حتی زمانی هم که این رویدادها رخ داد آنها فکر نمیکردند دولتها در برابر آنها پس بنشینند. تغییر زیر نگاه مراقب و تیزبین به راستی چند تن از این ناظران اصلاً وقوع انقلابی در کشوری نسبتاً پیشرفته و معتدل مانند تونس را پیشبینی میکردند؟ یا باور داشتند که مردم عادی سوریه حاضر میشوند داوطلبانه جان خود را در راه به دست آوردن آزادی از دست بدهند؟ بر طبق تعریف کلمه متخصص و ناظر کسی است که تنها از وضعیت موجود اطلاع و فهم درستی دارد. آنها میتوانند ساختار قدرت را تجزیه و تحلیل کنند، ریشه مردمی و قومی آن را بسنجند، روشهای کنترل حکومتها را شناسایی کنند، توانایی آنها را برای بسیج تودهها یا سرکوب آنها ارزیابی کنند، آن هم به شکلی بسیار دقیق. آنها فرض را بر این میگذارند که این ساختارهای سرکوبگر شکستناپذیرند. البته حق هم دارند و درست میگویند تا زمانی که ناگهان و به شکلی شگفتیآور متوجه اشتباه خود شوند. تاریخ دو قرن گذشته همچنانکه مارک استین، نویسنده کانادایی بارها به ما گوشزد کرده است نشان میدهد که چگونه قدرتهای گسترده و قهار و ریشهدار تقریباً در عرض یک شب فرو میریزند و دستگاه خودکامه تزاری به ناگهان تبدیل میشود به امپراتوری شوروی. بیدلیل نیست که هر بیست و اندی سال یک بار وقوع انقلابها متخصصان و ناظران را حیرت زده میکند. متغیری که آنها به آن توجه ندارند تغییر در ذهنیت اجزای تشکیل دهنده یک قدرت است. این رویدادها دور از چشم مراقب متخصصان روی میدهد. آهسته و نامریی روی میدهد. نشانههای هشداردهنده آنها غالباً از چشم دستگاه خودکامگان سرکوبگر پوشیده میماند. چه طنز فرخندهای! و زمانی متوجه میشوند روی داده که مردم به پا میخیزند، آشکارا و بیواهمه به عنوان شهروندان در برابر قدرت خودکامه ایستادگی میکنند و هزاران شهروند دیگر در کمال حیرت آنها به آنها میپیوندند. اخگری که به این خرمن میافتد یک رویداد معمولی روزمره است: برای نمونه پلیس یک مظنون را کتک میزند. اما این همه چیز را زیر و رو میکند. حال بگذارید برگردم به پرسش خودم. آیا جوانان آسیای مرکزی، قفقاز، بلاروس و دیگر کشورهای استقلال یافته از شوروی سابق سهمی از بیداری اعراب میخواهند؟ آیا آنها فکر میکنند که در این رویدادها درسی برای آنها نهفته است؟ آیا آنها بر این باورند که چیزی از همان قماش در جوامع آنها ممکن است؟ آیا آنها احساس میکنند که خودشان و دوستانشان اسیر چنگال یک سرنوشت محتوم و کنترل به دست یک قدرت فائقهاند؟ یا آنها احساس میکنند که بر این سرنوشت محتوم پیروز خواهند شد و آزادی را فراچنگ خواهند آورد. همان آزادی که لیبیاییها این هفته فراچنگ آوردند و همان آزادی که سوریها برای دست یافتن به آن از جان خود گذشتهاند. تنها متخصص شما هستید. شما که این مقاله را میخوانید. شما چه فکر میکنید؟
رؤسای جمهوری روسیه، افغانستان، پاکستان و تاجیکستان امروز، جمعه، در دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، با هم دیدار میکنند تا مسائل مربوط به امنیت منطقهای و تجارت بین کشورهای خود را به بحث و بررسی بگذارند. دفتر مطبوعاتی رئیس جمهوری روسیه اعلام کرد گفتگوها در پایتخت تاجیکستان بر پایان یافتن درگیریها و ثبات و توسعه اقتصادی در افغانستان و جنگ علیه تروریسم و مواد مخدر، متمرکز خواهد بود. وزارت خارجه تاجیکستان نیز در بیانیهای اعلام کرده است که مذاکرات حامد کرزی، آصفعلی زرداری، امامعلی رحمان و دیمیتری مدودیف به مسئله تسهیل سرمایهگذاریِ خارجی در طرحهای منطقهای توجه ویژهای خواهد داشت. قرار است پس از پایان این اجلاس رؤسای جمهوری روسیه، افغانستان، پاکستان و تاجیکستان، بیانیهی مشترکی انتشار دهند.
رئيس هيئت عالی پناهندگان سازمان ملل متحد میگويد گروههای امدادرسان هنوز امکان آن را پيدا نکردهاند تا به بيش از ۵ / ۳ ميليون قحطی زده سوماليايی دسترسی داشته باشند. آنتونيو گوتِرِز در موگاديشو، پايتخت سومالی اعلام کرد: ابعاد خشکسالی و قحطی در منطقهی شاخ آفريقا تناسبی با امکانات کمکرسانی موجود ندارد و لازم است تا امکانات سازمانهای بينالمللی و مردم- نهاد برای ياری رساندن به قحطی زدگان هماهنگتر از پيش شود. در سه ماه گذشته، و تنها در جنوب سومالی، ۲۹ هزار کودک بر اثر خشکسالی و قحطی جان خود را از دست دادهاند. بنا بر اعلام سازمان ملل خشکسالی در منطقهی شاخ آفريقا اکنون جان ۵ / ۱۲ ميليون نفر را تهديد می کند.
هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه دهم شهریورماه از کشورهای اروپایی و دیگر کشورهای جهان خواست بر تحریمهای سوریه و بشار اسد رئیس جمهور این کشور بیافزایند تا این فشارها او را مجبور به کنارهگیری از قدرت کند.هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه دهم شهریورماه از کشورهای اروپایی و دیگر کشورهای جهان خواست بر تحریمهای سوریه و بشار اسد رئیس جمهور این کشور بیافزایند تا این فشارها او را مجبور به کنارهگیری از قدرت کند. کلینتون که در در پاریس، پایتخت فرانسه، و در حاشیه کنفرانس دوستان لیبی در نشستی خبری سخن میگفت، خواسته کشورش برای کنارهگیری بشار اسد از قدرت و باز کردن راه دموکراسی در سوریه را تکرار کرد. او خواستار آن شد که کشورهای بیشتری راه ایالات متحده را در پیش گیرند و تحریمهای قاطعی علیه دولت بشار اسد در واکنش به سرکوب اعتراضهای سیاسی اعمال کنند. شش ماه از زمان آغاز اعتراضهای سوریه میگذرد. هدف از این اعتراضها سرنگونی نظام بشار اسد است. در همین حال، به گفته سازمان ملل متحد، حاصل سرکوب این اعتراضها تاکنون بیش از ۲۲۰۰ کشته بوده است. پیش از این باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، از بشار اسد خواسته بود از قدرت کنارهگیری کند. آمریکا همچنین تحریمهای سختی علیه نظام حاکم بر سوریه اعمال کرده که مسدود کردن اموال شخصیتهای بلندپایه این نظام و شماری از شرکتهای مرتبط با دولت از آن جمله است. هیلاری کلینتون به خبرنگاران در پاریس گفت: «روند انتقال سوریه به دموکراسی آغاز شده است. الان وقت آن است که بشار اسد نیز آن را به رسمیت بشناسد و از قدرت کنارهگیری کند تا مردم سوریه بتوانند خود سرنوشت خود را تعیین کنند.» او ادامه داد: «آنهایی که به ما در این دعوت پیوستند، باید گفتههای ما را به عمل تبدیل کنند و فشار را بر اسد و اطرافیانش افزایش دهند. آنها باید تحریمهای جدیدی علیه سوریه اعمال کنند که بخشهای انرژی این کشور را هدف قرار دهد تا پولهایی که برای سرکوب معترضان هزینه میشود، قطع شود.» وزیر امور خارجه آمریکا به شماری از کشورهای عربی و ترکیه که مواضعی تند علیه نظام سوریه اعلام کردند اشاره کرد و گفت اتحادیه اروپا نیز گامهای مهمی برداشته است. او افزود: «باید همچنان که در لیبی رخ داد، جامعه جهانی معترضان سوریه را تشویق کرده و نقشه راهی مشخص برای پیشروی این کشور به سوی دموکراسی وضع کند.» حمله دوباره به شهر حماه سخنان هیلاری کلینتون در حالی مطرح میشود که نیروهای امنیتی سوریه حمله جدیدی به شهر حماه را آغاز کردهاند. نیروهای امنیتی به خانهها یورش برده و اقدام به دستگیری دستهجمعی مردان میکنند. این حمله پس از آن صورت میگیرد که عدنان محمد بکور، دادستان حماه، در فیلمی ویدئویی که بر روی شبکه یوتیوب منتشر شده، استعفای خود را اعلام کرد. او دلیل این استعفا را سرکوب خونین معترضان توسط نیروهای دولتی عنوان کرد. ماه گذشته ارتش و نیروهای امنیتی سوریه به شکلی گسترده به حماه یورش بردند. در این شهر تظاهرات اعتراضآمیز با حضور نزدیک به نیم میلیون نفر برگزار میشد. به گفته دادستان حماه، در جریان سرکوب معترضان، دستکم ۴۲۰ نفر کشته شدهاند. ۷۲ نفر نیز در زندان و زیر شکنجه جان خود را از دست دادهاند. از سوی دیگر، دیدبان حقوق بشر سوریه از کشته شدن دستکم ۱۰ نفر در شهرهای مختلف سوریه در روز پنجشنبه خبر داد. گزارش شده است که شهر حمص شاهد حضور گسترده نیروهای امنیتی است. در برخی محلهها تکتیراندازها هر جنبندهای را هدف قرار میدهند. شامگاه چهارشنبه در این محلهها تظاهرات پرشوری برپا شده بود. در مناطق حومه حمص نیز وضعیت بدین ترتیب است. در شهر تلکلخ نیروهای امنیتی به سمت تظاهرکنندگان آتش گشوده و شماری را کشته و زخمی کردند. درعا و حومه آن نیز شاهد تظاهرات و سرکوب آن توسط نیروهای امنیتی بود. در محلههای المیدان و برزه دمشق نیز تظاهرات چند هزار نفری برگزار شد. مناطق حرستا، سقبا، حموریه، الضمیر، الزبدانی، القدم و القابون در حومه دمشق نیز شاهد تظاهرات بودند. نیروهای امنیتی دهها نفر از معترضان را بازداشت کردند. دیرالزور نیز همچنان شاهد انشعاب نیروهای ارتش و درگیری جداشدگان با نیروهای امنیتی است. در همین حال معترضان در سوریه خود را برای تظاهرات روز جمعه آماده میکنند. جمعهای که آن را«میمیریم، ذلت نمیپذیریم» نامیدهاند.
نخست وزير اسپانيا در بيانيهای از جامعهی جهانی خواست تا به طور کامل و همهجانبه از مخالفان بشار اسد، حاکم سوريه، حمايت بعمل آورد. خوزه رودريگز زاپاترو، با اشاره به حمايت شورای امنيتِ سازمان ملل از مخالفان در ليبی، در بيانيهی خود آورده است: اين نمونه بايد به ديگر کشورها مانند سوريه که مردم برای آزادی میجنگند، تسری پيدا کرده و جامعهی جهانی به طور همهجانبه از آنان حمايت کند. در همين حال هيلاری کلينتون، وزير خارجهی آمريکا، نيز اظهار داشت که جامعهی جهانی بايد با تحريم نفت و گاز سوريه، فشار بر حکومت بشار اسد را افزايش دهد و وی را وا دارد تا از قدرت کناره گيری کند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر